نوشتاری از یك مستندساز در پی درگذشت یك هنرمند
حمید سهیلی از جامعه جلوتر حركت می كرد
بن ایر: «حمید سهیلی از جامعه جلوتر حركت می كرد. چون اهل تاریخ بود و می دانست مقرر است چه اتفاقی برای ایران بیفتد. مردمی كه به تاریخ خود توجه نداشته باشد، آینده ای ندارد.»
پژمان مظاهری پور مستندساز در نوشتاری تحت عنوان «حمید سهیلی یادت به خیر و شادی» كه در اختیار ایسنا گذاشت، نوشت: « حمید سهیلی، مستند ساز، ۳۰ شهریور ماه ۱۳۹۸ در سن ۷۱ سالگی بر اثر دیابت دارفانی را وداع گفت. یادت به خیر و شادی دوست خوب. آنهایی كه با بیماری قند آشنا هستند، می دانند كه او چه رنجی كشید.
اوایل دهه هفتاد خورشیدی مجموعه ای مستند با نام "معماری ایرانی" از شبكه یك پخش می شد كه حاصل ده سال كار سهیلی بود. این مجموعه تاریخ معماری ایران از قبل از تاریخ تا دوران اسلامی را روایت می كرد. خیلی از مكان هایی كه امروز نیست و یا دستخوش تغییر شده اند در مستند سهیلی به ثبت رسید.
محمد كریم پیرنیا، محقق، نویسنده، نظریه پرداز معماری ایران كارشناس و همراه سهیلی در این مجموعه مستند بود. آنهایی كه اهل مطالعات و تحقیقات معماری هستند، می دانند كه ثبت گفته ها و اطلاعات پیرنیا برای تاریخ معماری ایران چه ارزش و اهمیتی دارد.
اما قبل از آن بود كه سهیلی مجموعه "به سوی سیمرغ" را درباره نگارگری ایران ساخت و این دفعه از آیدین آغداشلو كمك گرفت. كه سلامت باشد. مجموعه "به سوی سیمرغ" تاریخ نگارگری ایران را از نقوش پناه گاه های صخره ای میر ملاس لرستان تا دوران معاصر روایت می كند.
سهیلی خستگی ناپذیر قبل آن هم تاریخ خط و كتابت را ساخت. او این دفعه مهرداد بهار را جلو دوربین خود آورد. محققین و علاقمندان اسطوره و تاریخ و فرهنگ ایران می دانند كه مهرداد بهار فرزند ملك الشعرای بهار دانشمندی بی همتا در شناخت فرهنگ ایران بود. و سهیلی دانش او را درباره نگارش ایرانی مستند سازی كرد.
حمید سهیلی در زمان انقلاب و جنگ و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران مجموعه مستند صنایع دستی را ساخت. امروز خیلی از استادكاران و كارگاه های صنایع دستی كه سهیلی در فیلمهایش به تصویر كشیده از بین رفته اند.
پس از معماری ایرانی بود كه سهیلی برای وزارت مسكن و شهر سازی مجموعه بافت قدیم شهر های ایران را ساخت. سهیلی می دانست كه معماری شهر های ایران دستخوش نابودی خواهد شد. قبل از آنكه بحث مشاركت ساخت و نابودی بافت معماری ایران به دست بساز و بفروش ها و البته با همكاری مردم آغاز شود، سهیلی فضای معماری خیلی از شهرهای ایران را مستند سازی كرد.
حمید سهیلی از جامعه جلوتر حركت می كرد. چون اهل تاریخ بود و می دانست مقرر است چه اتفاقی برای ایران بیفتد. مردمی كه به تاریخ خود توجه نداشته باشد آینده ای ندارد. حمید سهیلی تحت تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی قرار نمی گرفت. او برای تمامی زندگی اش برنامه ریزی داشت و می دانست باید چكار كند. برایش مهم نبود درباره اش چه فكر می كنند. او كار خودش را انجام می داد. در هر اجتماعی و هر برنامه ای و یا قراری كه حضور پیدا می كرد یا به دنبال پاسخ سوالی بود و یا خودرا موظف به دادن جوابی می دانست. زمان را به بیهودگی و حاشیه صرف نمی كرد. كمتر در گردهمایی ها و مراسم ها حضور داشت مگر به قید لزوم.
گزافه نمی گفت و در مقابل گزافه گویی سكوت می كرد. در بزرگداشتی كه برایش ترتیب داده شد وقتی از او خواستند كه سخنی بگوید، خودرا موظف به دادن پاسخ نسبت به سوالهای احتمالی دانست و دیگر هیچ.
سهیلی برایش مهم نبود درباره اش چه فكر می كنند، او كاری را كه درست بود انجام می داد.
فیلمهای مستند حمید سهیلی در زمان خودش مورد توجه مجامع مستند سازی قرار نگرفت. ارزش فیلمهای وی در جامعه مستندسازی درك نشد. البته برای او هم قضاوت ها فاقد ارزش بود. وی در حال ساماندهی اسناد تصویری سرزمینی بود كه تحولات اجتماعی و سیاسی در طول تاریخ قسمتی از اسناد و میراث فرهنگی آنرا از بین برده است. و امروز آثار حمید سهیلی معتبرتر و مهمتر از هر زمان دیگری ماندگار شده است. او به وظیفه اش در قبال كشورش عمل كرد. اما آیا به اندازه ای كه شایسته بود قدر دید؟... نه!
اول: بیشترین فیلمهای سهیلی در صدا و سیما تولید شد. ولی او كارمند صدا و سیما نبود و الان شایسته است كه سازمان صدا و سیما برای خانواده سهیلی مقرری در نظر بگیرد. چونكه وی در ردیف بازنشستگان صدا و سیما شایسته توجه است.
دوم: سهیلی بیمه نبود. وزارت ارشاد و وزارت كار موظف می باشند طرح بیمه بیكاری هنرمندان را به جریان بیندازند و از تشكیل صندوقهای حمایتی معیشت هنرمندان حمایت كنند تا همانندان سهیلی برای آینده خود طبق قانون اساسی كشور تأمین باشند.
سوم: اصناف مستندسازی موظفند صندوق های پشتیبانی از اعضاء خود را با عنایت به فراهم شدن راهكارهای قانونی تأسیس كرده و اجرایی كنند.
چهارم: حمید سهیلی همواره برای انجام كار های خود كه عاری از سود مادی بود با بیمه و اداره مالیات دست به گریبان بود و این مهم از وظایف وزارت كار است كه قوانین غیر منصفانه درباب هنرمندان را تعدیل كند.
پنجم: از وظایف وزارت میراث فرهنگی است كه نسبت به پشتیبانی از مستند سازان این عرصه اقدام نماید. كاری كه هیچ گاه در این سازمان به شكل اصولی انجام نشد.
و درانتها بگویم به نظر می آید، بهتر است راهی را كه سهیلی آغاز نموده ادامه بدهیم این كار از برگزاری مجالس یادبود و یا بزرگداشت، حمید سهیلی را خوشحال تر خواهدنمود.»
به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا، حمید سهیلی یكی از شناخته شده ترین مستندسازان سینمای ایران در حوزه مستند معماری بوده كه فعالیت خودرا از سال ۵۳ و با دستیاری مجموعه های "آتش بدون دود" و "سفرهای دور و دراز هامی و كامی" شروع كرد.
وی سپس به مدت چهار دهه در حوزه مستند مشغول به فعالیت شد و آثار بسیاری در زمینه های فرهنگ و هنر ایرانی به تصویر كشید.
از آثار وی می توان "بسوی سیمرغ"، " معماری ایرانی"، " رابطه های پنهان"، " بافت قدیم شهرهای ایران" و... را نام برد.
سهیلی كه متولد ۱۳۲۷ بود، در چند سال اخیر به سبب دیابت در بستر بیماری بود و آخرین فیلمش ساخت مستندی با عنوان "قزوین" بود.
این مستندساز 30 شهریور ماه از دنیا رفت.
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب