وعده هایی كه فراموش شد
بازار قلعه محمود در تصرف معتادان
به گزارش بن ایر بازار قلعه محمود كه از آن بعنوان هسته مركزی بازار كهن كرمان یاد می شود در حالی قرار بود گذر فرهنگی شود كه این روزها به پاتوق و گذرگاهی برای معتادان تبدیل گشته است.
دریافت 22 MB خبرگزاری مهر - گروه استان ها: کرمان همچون شهرهای ایرانی است که نامش با تاریخ گره خورده است، مورخان دلیل ایجاد کرمان کنونی را توسعه یکجا نشینی پیرامون بازار این شهر می دانند. این بازار بعنوان طولانی ترین راسته بازار ایران شهرت دارد و متشکل از ده ها راسته بازار است که هر یک در یک دوره تاریخی ساخته شده و معماری منحصر به فرد خویش را دارد بنابراین هم از بازار کرمان در مباحث آکادمیک تاریخی بعنوان کلکسیونی از معماری اعصار مختلف ایران نام برده می شود. گفته می شود بازار بزرگ شهر به تدریج پیرامون هسته اولیه شکل گرفته است و با عبور کاروان های جاده ادویه و جاده ابریشم از هند و پاکستان و آسیای میانه به سمت بندرعباس توسعه یافته است، وجود ده ها کاروانسرا، سراچه و راسته بازار و حمام و آب انبار یکی از بزرگترین مجموعه های تاریخی ایران را در بافت تاریخی شکل داده که بخشی از آن قلعه محمود نام دارد.
بازاری که پس از راه اندازی خیابان امام از بازار اصلی جدا شد و حالا در دست فراموشی و وعده های فراوان مسؤلان رها شده است. بازار کرمان گرفتار کویید ۱۹ شد / خبری از توریست نیست چند ماه قبل بود که در حرکتی نمادین و البته قابل توجه پنجشنبه بازار صنایع دستی در این بازار شکل گرفت و این امید در دل مردم کرمان زنده شد که شاید این حرکت فرهنگی فعالان صنایع دستی باعث می شود مسؤلان به بخشی از وعده های خود در جهت احیای این بازار جامه عمل بپوشند اما پس از شیوع کویید ۱۹ پنجشنبه بازار به دست فراموشی سپرده شد. اما حال این بازار این روزها از همیشه بدتر است، بازدید روز گذشته ام از بازار وضعیت شوکه کننده ای را مقابل چشمانم قرار داد که در صورت حضور گردشگران در کرمان و مشاهده چنین تصاویری می تواند به یکی از چالش های فرهنگی عمده شهر تبدیل گردد. بازاری که روزگاری مرکز تجارت و رونق و پویایی این شهر بود و قرار بود به بازار صنایع دستی استان تبدیل گردد این روزها به اندازه ای فراموش شده است که عابران اندک بازار و حتی معتادان نمی خواهند در قاب دوربینم قرار گیرند. از سمت خیابان پیروزی وارد کوچه منتهی به بازار قلعه محمود می شود ابتدای کوچه سنگ فرش شده و کمی بعدتر به آسفالت ختم می شود. محله از جزو محله های قدیمی شهر کرمان است پس از مدتی به یکی از درب های بازار می رسم.
سوت و کور است تمام مغازه ها به جز یکی بسته است، بازار تاریک و از لای نورگیرهای سقف گنبدی ها ده ها پرتو نور در میانه تاریکی رسوخ کرده است، کمی می گذرد که به نور عادت می کند. مغازه لحاف دوزی در کمر بازار باز است. درب های بسته حجره ها و نگاه های سنگین معتادان کمی جلو تر جوانی برای کرایه یکی از مغازه ها بعنوان انبار با صاحب خانه که ظاهراً از اتباع افغانستانی است صحبت می کند و کمی بعد خواهش می کند که از قاب دوربین حذفش کنم دلیل این در خواست را نمی فهم تا اینکه چشمم به نور بازار عادت می کند. گوشه گوشه بازار مملو از معتادانی است که پشت حجره ها کز کرده اند و در لاک خود فرو رفته اند. بوی استعمال مواد مخدر فضای بازار را فرا گرفته است گوشه گوشه بازار مملو از معتادانی است که پشت حجره ها کز کرده اند و در لاک خود فرو رفته اند. بوی استعمال مواد مخدر فضای بازار را فرا گرفته و معتادان با تعجب به من می نگرند و سوال می کنند که دنبال چه می گردم. سکوت بازار را صدای فندک و پچ و پچ معتادان می شکند و از درب دوم میانه بازار که روبرویش یک کوچه که در آن چند ساختمان نیمه ویران قرار دارد خارج می شوم و قصد می کنم از درب اصلی بازار وارد شوم. مسئولان در مورد وعده هایشان به مردم گزارش دهند طول این بازار بیشتر از ۵۰۰ متر است و در دو سویش صدها حجره قرار دارد، سقف بازار گنبدی و دارای گچ بری است و یک حمام تاریخی هم در میانه بازار قرار دارد. از سمت کوچه به طرف درب اصلی بازار و یک راست سراغ قصابی مجاور درب اصلی می روم از مغازه دار می خوام در مقابل دوربین از مشکلات بازار بگوید اما امتناع می کند و به جمع مغازه داران رو بروی این راسته بازار می رود.
با تعجب می پرسم چرا این بازار مملو از معتاد است، یکی از مغازه داران می گوید: نمی خواهیم مقابل دوربین صحبت نماییم چون بعداً همین معتادها برای ما دردسر درست می کنند، بارها مسؤلان آمده و رفته اند و هیچ کاری به جز وعده دادن انجام نمی دهند و حالا هم با وجود اراذل و اوباش و معتادان وضعیت بدتر و ناامن شده است، الان خوب است که طرف بامداد بیایی تعدادشان بیشتر است و به سادگی در بازار مواد مخدر استعمال می کند. بارها مسؤلان آمده و رفته اند و هیچ کاری به جز وعده دادن انجام نمی دهند و حالا هم با وجود اراذل و اوباش و معتادان وضعیت بدتر و ناامن شده است با اصرار و همراهی اش از درب اصلی وارد بازار می شوم و برخی از معتادان را از ورودی بازار دور می کند، حجره های این سمت بازار هم همه بسته است و فقط همان لحاف دوزی از دور مشخص است. در گوشه گوشه بازار می توان رد مواد استعمال شده و ته سیگارهای معتادان را دید، درب های شکسته و دیوارهایی که از آتش سیاه شده اند. درب بعضی از این حجره ها سالهاست باز نشده و یک دفترکار که گویا مربوط به صنایع دستی است در میانه بازار راه اندازی شده است. مسئولان با دوربین هایشان سلفی می گیرند و می روند درب یکی از ساختمان ها باز می شود و برخی از بچه های افغانستانی با تعجب دور و برم جمع می شوند و سوال می پرسند که اینجا چه می کنم اما خیلی زود مادرشان جمعشان می کند و با نگاه کش دار و متعجب درب را می بندد. بار دیگر در جمع مغازه دارهای اطراف بازار اضافه می شوم و می پرسم مگر قرار نبود اینجا گذر فرهنگی و صنایع دستی استان شود. یکی از مغازه دارها می گوید: هر از چند گاهی مسؤلان میراث فرهنگی و استانداری می آیند و قول هایی می دهند و عکس یادگاری می گیرند و می روند اما هیچگاه این بازار رونق نگرفته است، امنیت مهمترین عامل رونق بازار است اما کدام آدم عاقلی علیرغم این همه معتاد جرأت می کند وارد بازار شود چه برسد که مغازه راه بیندازد. اینها امنیت محله را هم تحت الشعاع قرار داده اند.
یکی دیگر از کاسبان محله قلعه محمود می گوید: برای مدتی روزهای پنجشنبه فعالان صنایع دستی اینجا جمع می شدند و همین حرکت که روزهای پنجشنبه انجام می شد باعث شد مردم محله تصور کنند مقرر است اینجا یک اتفاق فرخنده روی دهد اما پس از کرونا و بسته شدن بازار همه رفتند و معتادان آمدند. این روزها خبری از گردشگران هم نیست و تعدادی تبعه افغان محدود خانه های موجود در بازار که بیشتر شبیه خرابه اند را اجاره کرده اند و در آنها زندگی می کنند وی اظهار داشت: این روزها خبری از گردشگران هم نیست و تعدادی تبعه خارجی محدود خانه های موجود در بازار که بیشتر شبیه خرابه اند را اجاره کرده اند و در آنها زندگی می کنند. یکی دیگر از ساکنان این محله قدیمی شهر کرمان می گوید: در مقطعی بخش هایی از بازار مرمت شد به خصوص بدنه قلعه محمود به شک کنونی احیا شد اما وقتی رونقی در بازار نیست و تمام حرف ها برای ایجاد بازارچه صنایع دستی وعده های پوچ از کار درآمد بخش های مرمت شده هم کم کم فرسوده شد. فراموشی سرنوشت بنای تاریخی در سیاهی درون بازار نورگیرها تا انتهای این بنا را روشن کرده اند و بازاری که روزگاری مملو از شور و هیجان حالا در گوشه گوشه اش فراموشی و اعتیاد موج می زند. ساکنان محله می گویند قلعه محمود هزار سال قدمت دارد و از کهن ترین بخش های بازار به حساب می آید اما این بازار به شکل کنونی اش یکی از آثار به جای مانده از دوران قاجار است. به قول مردم این محله بازار در زمان قاجار مرمت و توسعه یافته است. وجود این بازار در بافت تاریخی شهر و تناسبی که بافت مسکونی اطراف دارد می تواند این بنای زیبا را به یکی از مهمترین گذرهای فرهنگی و تفریحی کرمان تبدیل کند، این فضای زیبای تاریخی می تواند بعد از احیا به قطب جذب توریست و خلق ثروت تبدیل گردد اما الان ساکنان این بازار معتادان هستند.
منبع: bonair.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب