شوخی با حریم نقش جهان
به گزارش بن ایر اصفهان شانزدهم مردادماه، دوستداران میراث فرهنگی اصفهان در معیت دادستان این شهر به محل ساخت مجتمع تجاری ای كه با استناد به رأی قضایی حریم نقش جهان را در معرض خطر قرار داده بود رفتند و دادستان، از مالك خواست تا فعلاً ساخت وساز را متوقف كند؛ اگرچه، تصاویر دریافتی نشان داده است كه كارگران در این مجتمع، همچنان مشغول كارند.
خلاصه‌ی ماجرا این است که درحالی که هرگونه ساخت وساز در حریم میدان نقش جهان اصفهان تنها تا ارتفاع پنج و نیم متری مجاز است، مالک یک مجتمع تجاری توانسته حکم ساخت وساز به ارتفاع ۹ متر را از دیوان عدالت اداری دریافت کند. وی در حکمی دیگر هم مجوز راه اندازی سه طبقه پارکینگ در زیرزمین پلاک یاد شده را دریافت کرده و این در شرایطی است که بر مبنای قوانین میراث فرهنگی، حفر زمین در حریم دولت خانه صفوی اصفهان شرط و شروطی دارد.
۱۶ مردادماه و هم زمان با انتشار واکنش مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران در ایسنا که طی آن نسبت به خروج احتمالی میدان نقش جهان از لیست یونسکو اخطار داده شده بود، برخی از دوستداران میراث فرهنگی اصفهان که از چندین روز پیش پیگیر این ماجرا بودند هم با عباس مقتدایی نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی دیدار و سپس، به همراه دادستان اصفهان از این مجتمع تجاری بازدید کردند.
نتیجه‌ی این بازدید، دستور شفاهی دادستان اصفهان برای توقف ساخت وساز در این مجتمع، به منظور انجام پیگیری های بیشتر شد؛ خواسته ای که به گواهی تصاویر، از جانب مالک نادیده گرفته شده و همین مساله موجبات نوشتن نامه ای از جانب انجمن صنفی مهندسان معمار استان اصفهان خطاب به معاون دادستان عمومی و انقلاب اصفهان در خصوص گزارش تخلف از دستور دادستان را فراهم نموده است.
مریم قاسمی سیچانی، نویسنده، پژوهشگر و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان که به همراه گروهی دیگر از دوستداران میراث فرهنگی پیگیر این ماجراست به ایسنا اظهار داشت: اصفهان یک شهر موزه است و یکی از شاخص ترین آثاری که آنرا زنده نگه داشته؛ میدان نقش جهان. این میدان، تبلور معماری ایرانی اسلامی و چشم وچراغ اصفهان است. رهبر معظم انقلاب بارها بر توجه به هویت ایرانی اسلامی تاکید کرده اند و چنان که کوه البرز و قله‌ی دماوند نمادهایی از کشور ما هستند، نقش جهان هم نماد مهم اصفهان و معماری اسلامی در تاریخ معماری جهان است؛ میدانی که در توسعه‌ی گردشگری این شهر اهمیت ویژه دارد و خیلی خیلی باید مراقب آن بود.
وی افزود: برای بناها و محوطه های پرارزش تاریخی هم در منشورهای جهانی و هم در قوانین ایران، حریم هایی در نظر گرفته شده که این حریم در شاخه های مختلف بصری، ارتفاعی و... باید رعایت شود.
قاسمی سیچانی تصریح کرد: هر جای دنیا که ساختمانی در حریم اثر تاریخی قرار داشته باشد حتی گودبرداری در آن محدوده با مطالعات بسیار زیاد و در آرامش و با دقت انجام می شود اما حالا در حریم میدان جهانی نقش جهان، یک مجتمع تجاری سه طبقه در زیرزمین گودبرداری کرده و می خواهد روی آن هم ساختمانی با ۹ متر ارتفاع بسازد.
این پژوهشگر خانه های تاریخی اظهار داشت: طبق آنچه در تاریخ آمده، سابقاً در محل این مجتمع، باغی به نام مهتر با یک حیاط مرکزی و اتاق هایی دورتادور آن _با کاربری نامشخص_ قرار داشته که پس از مدتی متروکه، سپس تخریب و در دوره پهلوی دوم خانه ای دوطبقه در آن ایجاد می شود که به ضرس قاطع می گویم ارتفاع آن نهایتاً هشت متر بوده است.
قاسمی سیچانی اضافه کرد: حالا که یک مجتمع تجاری در محل این خانه‌ی دوره‌ی پهلوی دوم در حال ساخت است، مالک آن با استناد به این گزاره که ارتفاع ساختمان قبلی ۱۱ متر بوده، توانسته از دیوان عدالت اداری برای ساخت وساز تا ارتفاع ۹ متر مجوز بگیرد و این در شرایطی است که طبق قوانین مصوب، ساختمان هایی که در حریم اثر تاریخی ساخته می شوند نباید بیشتر از پنج و نیم متر ارتفاع داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه مالک این مجتمع برای ساخت سه طبقه زیرزمین، این محدوده را بدون هیچ نظارت و انجام کار دیرینه شناسی گودبرداری کرده و ادعا می کند که سابقاً اینجا زیرزمین وجود داشته، تصریح کرد: بر مبنای خصوصیت های معماری سنتی و به خاطر بالا بودن سطح آب های زیرزمینی ما در اصفهان برخلاف یزد و کاشان، حداقلِ زیرزمین را داشته ایم و طبق نامه ای که نزدِ یک کارشناس رسمی دادگستری موجود است، زیرزمین قبلی این ملک نهایتاً چیزی در حدود ۴۸ مترمربع بوده.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: این ملک در مجاورت تالار تیموری که مربوط به دوره‌ی تیموریان است و همینطور میدان نقش جهان که مربوط به دوران صفویه است قرار دارد و دهه‌ی سی که یک خانه‌ی دوطبقه در آن ساخته شده هم ضوابط و حریم های میراثی جدی گرفته نشده، ازاین رو چرا وقتی آن زمان این اشتباه انجام شده ما باید امروز آنرا مبنا قرار بدهیم و اشتباه دیگری را رقم بزنیم؟
قاسمی سیچانی تاکید کرد که در صورت جلوگیری نکردن از این اقدام، مالکان مجاور هم آغاز به چانه زنی برای بالا بردن ارتفاع ساختمان های خود می کنند و وضع اسفناکی پدید خواهد آمد.
وی، اعطای مجوز تجاری به ساختمان های بیرون از بازار اصفهان را هم که باعث متروکه شدن سراهای مختلف این شاهرگ حیاتی شهر شده نقد کرد و در ادامه اظهار داشت: بعنوان یک شهروند علاقه مند دلم نمی خواهد میدان نقش جهان بابت این بی تدبیری ها از لیست یونسکو خارج و حریم آن نقض شود و ازآنجاکه معتقدم امروز باید جلوی ظل السلطان ها را گرفت، به همراه دیگر دوستداران میراث پیگیر حل این مشکل شدم تا مبادا جهان نمایی دیگر در اصفهان ساخته شود.
این پژوهشگر خانه های تاریخی با شرح آنچه در روز شانزدهم مرداد رخ داد و منجر به صدور دستور توقف ساخت وساز شد، اظهار نمود: پس از دیداری که ۱۶ مردادماه عباس مقتدایی، نماینده‌ی اصفهان در مجلس شورای اسلامی داشتیم، ایشان با آقای محسنی، معاون جلوگیری از وقوع جرم دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان تماس گرفتند و آگاه شدیم که همان لحظه دادستان اصفهان در میدان نقش جهان حضور دارند. ازاین رو به سرعت خودمان را به میدان رسانده و از دادستان درخواست کردیم که از این مجتمع تجاری هم بازدید داشته باشند. درنهایت هم دادستان اصفهان به مالک که تاکید می کرد ساختمان قبلی او ۱۱ متر ارتفاع داشته، گفت بهتر است کار را متوقف کنید تا احیاناً مجبور به پرداخت خسارت نشوید.
وی خاطرنشان کرد: میدان نقش جهان چشم وچراغ ایران است و طی این چند سال گذشته اتفاقات ناگواری در آن رخ داده که اگر به آن بی توجه باشیم داستان تلخ زاینده رود برایمان تکرار می شود.
قاسمی سیچانی خاطرنشان کرد: تا زمانی که زاینده رود زنده بود ما برکت حضور آب را درک نمی کردیم و الان می فهمیم که چه نعمت بزرگی را ازدست داده ایم. امروز هم که هر گوشه‌ی این شهر یک اثر تاریخی از دست می رود، اگر بی توجهی نماییم چند سال بعد باید حسرت داشته هایمان را بخوریم و دیگر راه برگشتی هم نیست پس چه بهتر که تا دیر نشده کاری انجام بدهیم.
سعیده دهقانی ناژوانی، دانش آموخته‌ی دکتری معماری هم که به جد پیگیر ماجرای نقض حریم نقش جهان است در مورد این مجتمع به ایسنا اظهار داشت: آنچه با بررسی پرونده می توان دریافت این است که مالک مجتمع تجاری مذکور مدارک ناصحیحی به دیوان محترم عدالت اداری عرضه کرده و با این ادعاهای کذب و مدارک نادرست سبب منحرف شدن رأی به نفع ملک خود شده است.
وی خاطرنشان کرد: از طرفی، اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه ای که برای صدور پروانه خطاب به شهرداری اصفهان نوشته، مالک را ملزم به رعایت حریم عمارت تاریخی راه نجات کرده و گفته صدور پروانه در صورتی مجاز است که مالک برای حفاری حداقل سه متر از دیوار اشتراکی خود با این عمارت فاصله بگیرد اما حالا می بینیم که با تعرض مالک مجتمع به دیوار اشتراکی، عملا صدمه های جبران ناپذیری به این خانه پرارزش تاریخی وارد شده است.
این مدرس دانشگاه و فعال حوزه‌ی میراث فرهنگی توضیح داد: در واقع اینطور که پیداست یک مجتمع تجاری به تنهایی توانسته حریم کاربردی و حریم منظر نقش جهان و همچنین، حریم حفاظتی عمارت راه نجات را نقض کند.
آن طور که از تصاویر ثبت شده در تاریخ ۱۹ مردادماه پیداست و طبق آنچه شاهدان عینی بامداد ۲۱ مرداد ماه به ایسنا اطلاع داده اند، پروژه‌ی ساخت این مجتمع تجاری متوقف نشده و کارگران در آن همچنان مشغول کارند. در چنین شرایطی که خطر خروج از لیست یونسکو نقش جهان را تهدید می کند، پیگیری این ماجرا توسط تمام دوستداران میراث فرهنگی اصفهان تا رسیدن به یک نتیجه‌ی روشن و درست، واجب و ضروریست.
منبع: bonair.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب