در خانه گردشگری كنیم؛ آشنایی با مساجد جهان،
وزیرخان تزئین شده ترین مسجد بجای مانده از دوران مغول
بن ایر: خراسان رضوی معماری مساجد در طول تاریخ همیشه از دلیلهای شکوه و عظمت آن بشمار می رود. سبک و شیوه ساخت مساجد مختلف در سراسر جهان باعث شده علاوه بر کارکرد اصلی خود، به جاذبه های خیره کننده ای از تاریخ و فرهنگ ملل تبدیل شوند؛ همین طور مساجد از زمان شکل گیری همیشه بعنوان پایگاه های مهم و اثرگذار در مکتب و فرهنگ اسلامی به شمار می روند.
پاکستان کشوری مسلمان بوده که از نظر جمعیت مسلمان دومین کشور در میان کشورهای اسلامی است. این کشور دارای مساجد، حسینیه ها، مدارس، حوزه های علمیه، نهادهای فرهنگی و مذهبی بسیاری است. «مسجد وزیرخان» در پاکستان از دسته مساجدی بوده که معماری آن همیشه در طول تاریخ موجب شکوه و عظمت آن بوده است.
این مسجد در مرکز استان پنجاب شهر لاهور، رو به میدان وزیرخان و دروازه چتا واقع شده است. وزیرخان که از قرن هفدهم به یادگار مانده یکی از با اهمیت ترین نشانه های شهر پاکستان است که چشمان بازدیدکنندگان خودرا خیره خواهدنمود.
گفته می شود ساخت این مسجد در سالهای ۱۶۳۴ یا ۱۶۳۵ شروع شده و تکمیل آن چیزی حدود هفت سال به طول انجامیده است. سالی که ساخت این مسجد تخمین زده شده پاکستان تحت سلطنت امپراطور مغول «شاه جهان» بوده است.
البته برخی معتقدند که نام این مسجد از حاکم آن زمان استان پنجاب پاکستان «حکیم علم الدین انصاری» معروف به وزیرخان گرفته شده است. مسجد وزیرخان در زمان شاه جهان قسمتی از مجموعه ساختمان هایی بوده که مواردی چون حمام های شاهی همام را در بر می گرفته است.
در خصوص شهرت این مسجد می توان اظهار داشت که وزیرخان یکی از تزئین شده ترین مسجد بجای مانده از دوران سلطنت مغول ها است. کاشی کاری ها و نقاشی های پیچیده این مسجد تا به امروز افراد زیادی را به این شهر و کشور کشانده است، افرادی که در کنار علاقه به تاریخ به مذهب نیز توجه دارند و ساخت چنین مسجد با این مدل تزئینات را اعجاب انگیز می دانند.
گفته می شود که وزیرخان در تزئینات خارق العاده ای که چشمان هر بیننده ای را خیره خواهدنمود از مناطق مختلف تاثیر گرفته و با دیگر آثار تاریخی شهر لاهور که از زمان مغول ها و شاه جهان به یادگار مانده قابل مقایسه نیست.
این مسجد با سبک معماری مغولی که دارای چهار منار هشت ضلعی، حیاطی بزرگ، پنج گبند و... است به دست هنرمندان ایرانی تولید شده است و این خود یکی از خاصیت های مسجد وزیرخان بشمار می رود.
در خصوص زیبایی های معماری این مسجد باید اظهار داشت که وزیرخان هم در داخل و هم در بیرون، با نقاشی و کاشی کاری های زیبا به رنگ های آبی، سبز، نارنجی، زرد و بنفش تزیین شده است و منطقه ای که این مسجد در آن واقع شده است بواسطه حضور آثار تاریخی منحصر به فرد یکی از شگفت انگیزترین نقاط لاهور به شمار می آید.
ورودی این مسجد با دروازه ای بزرگ به سبک تیموری به سمت میدان کوچک شهر باز می شود و سر در ایوان آن که دو بالکن دارد به عربی شهادتین نوشته شده است. در بالاترین قسمت ایوان ورودی اصلی شبستان مسجد وزیرخان نیز آیاتی از سوره بقره به چشم می خورد که حاجی «یوسف کشمیری» خوشنویس آن بوده است.
در ورودی شبستان، کاشی کاری هایی به سبک دوره صفویه به چشم می خورد که روی آن آیات قرآنی، احادیث نبوی، کلمات قصار با خط ثلث و نسخ بصورت کتیبه نوشته شده است که متاسفانه هم اکنون خیلی از آنها از بین رفته اند. در داخل شبستان های پنج گانه نقاشی روی گچ و گچ بری آیات قرآن و احادیث به چشم می خورد.
از دیگر تزئینات این مسجد همین طور می توان به کاشی کاری های دو طرف ایوان مسجد اشاره نمود که دو رباعی به زبان فارسی و به خط «محمدعلی خوشنویس» نگاشته و نصب شده است. البته وجود نقاشی های دیواری گورکانی از دیگر خاصیت های برجسته این مسجد بشمار می رود که بازدیدکنندگان را به وجد خواهد آورد.
حیاط این مسجد ۳۲ اتاق کوچک دارد که گفته می شود به طلاب اختصاص داشته و حوض میانی مسجد به خیلی از مساجد مغول در هند شباهت دارد. گنبدهای مسجد وزیرخان صدها سال قدمت دارد و مزین به آیات قرآنی و اسماء الهی است و همین مورد گردشگران محلی و خارجی بسیاری را به خود جذب کرده است.
یکی دیگر از خاصیت های این مسجد که معماری ایرانی را در مسجد به تصویر می کشد نمای بیرونی وزیرخان است که با کاشکی کاری هایی به سبک ایرانی پوشانده شده است و نمای رو به حیاط نیز از نقوش ایرانی متعلق به قرن هفدهم تاثیر پذیرفته است.
محراب های پنج گانه نیز در این مسجد به شکلی جالب طراحی شده اند. طاق نماها و طاقدیس ها به سبک معماری صفویه است که در دوره شاه جهان و اورنگ زیب این نوع معماری زیاد استفاده می شده است.
یکی از نکات جالب توجه در مورد این مسجد این است که وزیرخان بواسطه تزیینات و کاشی کاری های زیبای خود در فهرست سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده است؛ همین طور در سال ۲۰۰۹ این مسجد تحت نظارت آژانس اعتماد آقاخان برای فرهنگ و دولت پنجاب با کمک تعدادی از کشورهایی اروپایی مانند آلمان و نروژ تحت مرمت و بازسازی قرار گرفت.
منبع:
www.cyark.org
www.orientalarchitecture.com
منبع: bonair.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب