BonAir
بن ایر

موزه ملك برای نخستین بار به نمایش گذاشت

نگاره هایی از مستوفی الممالک، خورشید خانوم و چند نسخه خطی نفیس

نگاره هایی از مستوفی الممالک، خورشید خانوم و چند نسخه خطی نفیس

به گزارش بن ایر، موزه ملک، نگاره هایی از مستوفی الممالک، خورشید خانوم، مُهر شاه سلطان حسین صفوی، به همراه تعداد دیگری از نسخه های خطی نفیس، از یک مجموعه اهدایی را به مناسبت ولادت حضرت علی (ع) برای اولین بار به نمایش گذاشت.


به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا، این نمایشگاه که از عصر سه شنبه ۱۱ بهمن ماه در موزه ملک برپا شده، آثار اهدایی ابوالعلا سودآور ـ نوه حاج حسین آقا ملک (واقف موزه و کتابخانه ملک) ـ را ارائه کرده است که بازدید از آن تا دو هفته آینده ادامه دارد. در این نمایشگاه همینطور نسخه های خطی نهج البلاغه و دعاهای حضرت علی (ع) به نمایش درآمده است.
مجموعه اهدایی «ابوالعلا سودآور» که برای اولین بار در این نمایشگاه رونمایی شده است، شامل دو نسخه قرآن پنج و هشت برگی به خط کوفی، مُرَقَّع اشعار، بیاض اشعار، دعای صباح و ادعیه و تعقیبات، مجمع الدعوات، دعای کمیل، مرزبان نامه، نگاره میرزا یوسف آشتیانی، شبیه میرزا یوسف خان آشتیانی، نگاره معزالدین محمد غفاری، نگاره خورشید خانوم، شبیه قاضی عبدالمطلب غفاری کاشانی، فرمان جلال الدین محمد اکبرشاه، واجد علی شاه و ناصرالدین شاه قاجار، نامه ای با مُهر «نصیرالملک» خطاب به قوام الدوله و نگین مُهرشاه سلطان حسین صفوی است.
در ادامه، به بعضی از این مجموعه تاریخی و فرهنگی نگاهی می شود:

مُرَقَّع اشعار


شکسته نستعلیق ممتاز «محمدقاسم اصفهانی» مشهور به میرزاکوچک که هر قطعه در ماه های مختلف سال ۱۱۹۹ قمری در اصفهان برای میرزا حسین بختیاری نوشته شده است. این مرقع شامل ۱۰ برگ و قطع رقعی ۲۰ در ۱۲ سانتی متر و جلد روغنی با نقش گل و بوته و حاشیه زنجیره ای طلایی است. متن آن شامل آیاتی از قرآن کریم و اشعاری از مشتاق اصفهانی، سعدی شیرازی، بابا طاهر عریان، مشرب، وحشی بافقی و ابن یمین فریومدی است.

بیاض اشعار


شکسته نستعلیق ممتاز «محمدقاسم اصفهانی» مشهور به میرزا کوچک از برجسته ترین شاگردان درویش عبدالمجید طالقانی که برای شیخ محدباقر نوشته شده است. تاریخ نگارش این متن که در اصفهان نوشته شده، موجود نیست. اثر شامل ۶۲ برگ است که تعداد سطرهای آن در هر برگ متفاوت می باشد و همه نسخه به خط شکسته نستعلیق است، به جز چند سطر در صفحه ۶ که به نَسخ است.
کاغذ این مجموعه احیانا ترمه اصفهانی آهار مُهره است و جلد آن روغنی با دوحاشیه زمینه مشکی به نقوش ختایی طلایی و متن با نقوش اسلیمی است که در وسط آن زنجیره گل و غنچه کار شده و زمینه همه صفحات حل کاریِ طلا شده است.
در متن اثر بعد از مقدمه به قلم میرزا کوچک که مشحون از لطایف و حکایات است، شعرهایی از جامی، حافظ، سعدی، خیام و دیگران آمده است.

دعای صباح و ادعیه و تعقیبات


خط نَسخ و توقیع «میرزا احمد نیریزی» در سال ۱۱۳۳ قمری در اصفهان، دارای ۸۲ برگ و ۹ سطر در هر صفحه است و ترجمه ندارد و کاغذ آن نوعی ترمه است. جلد روغنی با حل کاریِ گل و بوته و کتیبه، بازوبندی دارد که دورتادور و در دو طرف جلد احادیثی از معصومین (ع) نوشته شده است. عنوان دعاها با طلا و به خط توقیع نوشته شده و متن آن با خط نسخ و مرکب مشکی نگارش شده است.

مجمع الدعوات


«میرزا احمد نیریزی» با خط نَسخ و توقیع این مجمع را برای ملا محمدباقر در اصفهان نوشته است، اما تاریخ نگارش آن مشخص نمی باشد. اثر دارای ۶۰ برگ و ۹ سطر در هر صفحه است. جلد روغنی با حل کاری برگ و میوه و تاک و کتیبه، بازوبندی دارد که دورتادور و در دو طرفِ جلد احادیثی از معصومین و رقم نیریزی به تاریخ ۱۱۳۲ قمری نوشته شده است. همینطور عنوان دعاها با طلا و به خط توقیع نوشته شده و متن آن با خط نسخ و مرکب مشکی نگارش شده است و ۱۲ صفحه اول آن که دعای مصباح نوشته شده دارای طلااندازی بین سطرها است.
این نسخه دارای یادداشت مالکیت فرهاد میرزا ابن ولیعهد است که مشخص می کند در پنج شنبه ۱۷ رجب ۱۲۸۷ قمری در اردوی همایون و در چادر حسام السلطنه این نسخه را خریداری نموده است.

دعای کمیل


خط نسخ و توقیع «پرتو اصفهانی» که در ماه ربیع الاول ۱۲۹۵ قمری نگارش شده است، دارای ۱۱ برگ و ۱۰ سطر در هر صفحه است و سرلوح مذهّب و مرصّع و ترجمه فارسی به خط نستعلیق و شنگرف دارد. جنس کاغذ این مجموعه هم ترمه اصفانی آهار مهره است که جلد تیماج قهوه ای روشن با آستر و حاشیه تیماج مشکی دارد و عنوان های دعا با زر نوشته شده است.

مرزبان نامه


خط شکسته نستعلیق ممتاز «محمد حسینی شیرازی» است که در یازدهم ماه جمادی الثانی ۱۲۹۳ قمری نوشته شده است و دارای ۷۱ برگ و ۱۱ سطر در هر صفحه است. جنس کاغذ این مجموعه هم ترمه اصفانی آهار مهره است که جلد تیماج سرخ با تزیینات طلا و سرلوح مذهّب و مرصّع دارد. همینطور دارای یادداشت مالکیت ملک منصورالحسنی در ابتدای نسخه است.

نگاره میرزا یوسف آشتیانی (مستوفی الممالک)
میرزا یوسف آشتیانی فرزند میرزا حسن آشتیانی
هر دو در دوران قاجاریه منصب مستوفی الممالکی را بر عهده داشتند


منبع:

1401/11/14
15:34:41
5.0 / 5
379
تگهای خبر: تاریخی , خرید , فرهنگ , موزه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۷ بعلاوه ۱