معمای مجسمه مرموز مصر سرانجام حل شد
به گزارش بن ایر، یک کارشناس دیرینه شناسی موفق شده است معمای در ارتباط با یک مجسمه متعلق به مصر باستان را بعد از چندین قرن حل کند.
به گزارش بن ایر به نقل از آرت نیوزپیپر، مجسمه عجیب و غریبی از مصر باستان که مردی زانوزده را به تصویر می کشد، بیشتر از ۱۵۰ سال است که در مجموعه موزه ملی اسکاتلند (NMS) در ادینبرو نگهداری می شود. چهره این مرد در طول سه هزار سال قبل در مقطعی از تاریخ نابود شده است. با این وجود در آغوش این مرد، کودک کوچک و تپلی ساخته شده است که بی گمان این کودک، فرعون است.
این مجسمه که در موزه ملی اسکاتلند قابل مشاهده می باشد، مدت ها برای مصرشناسان همچون یک معما باقی مانده بود؛ چونکه ماهیت آن غیرقابل شناسایی بود؛ بر مبنای مقررات سختگیرانه آن دوران، یک انسان عادی نمی توانست در هیچ مقطعی یک شاه حکمران را لمس کند، چه برسد به اینکه چنین تماس صمیمانه ای داشته باشد. در طول چندین قرن، حکاکی چنین مجسمه سنگی ارتداد محسوب می شد.
«مارگارت میتلند»، مدیر بخش مدیترانه باستان در موزه ملی اسکاتلند در رابطه با این مجسمه اظهار داشت: «به محض این که مجسمه را دیدم به این فکر کردم که این مجسمه نباید وجود داشته باشد.»
اما «میتلند» تصمیم گرفت این مجسمه را رمزگشایی کند. وی در سال ۲۰۱۲ به موزه ملی اسکاتلند پیوست و در جریان نمایش مجموعه ای از مصر باستان به این اکتشاف دست یافت و نتایج تحقیق خویش را در کنفراس بین المللی در رابطه با «دیر المدینة» در موزه مصرشناسی تورین عرضه کرد.
قبل از تحقیقات «میتلند»، مسؤولان موزه ملی اسکاتلند مجسمه را بگونه ای تفسیر می کردند که مربی خصوصی به همراه یک کودک سلطنتی را به تصویر می کشد، این درحالی است که دیرینه شناس ویکتوریایی که برای اولین بار این مجسمه را کشف کرد، فکر می کرد این مجسمه پادشاهی است که توسط «ایزیس»، الهه مصر باستان نگهداری می شود. با این وجود فرد بزرگتر بطور قطع یک مرد بود.
«میتلند» می گوید: «این مجسمه به وضوح پادشاه تاج دار را به تصویر می کشد، اما یک انسان عادی هیچگاه در کنار یک فرمانروا به صورت سه بعدی به تصویر کشیده نمی گردد. چندین قرن به تصویر کشیدن چنین ترکیبی حتی به صورت دوبعدی و روی نقاشی های مقبره هم ممنوع بود.»
این مجسمه در سال ۱۹۸۵ میلادی به مجموعه آثار موزه ملی اسکاتلند افزوده شد. قبل از آن، این مجسمه بخشی از مجموعه «الکساندر هنری رایند»، دیرینه شناس پیشگام، اما تقریبا فراموش شده بود که نام خویش را با کاوش مکانهای ماقبل تاریخ در شمال اسکاتلند و سفر به مصر بر سر زبان ها انداخت. «رایند» در سال ۱۸۶۳ میلادی در سن ۲۹ سالگی بر اثر بیماری سل دارفانی را وداع گفت. میتلند با بررسی مجدد و دقیق سوابق دقیق متوجه شد که «رایند» مجسمه را در «دیر المدینه» کشف و حفاری کرده است.
با سقوط مصر باستان، روستای «دیرالمدینه» هم کم کم خالی از سکنه شد و هیچگاه بازسازی نشد، اما در دوران اوج این مکان، گروه بزرگی از افراد ماهر در آن زندگی می کردند که برای تولیداتشان دستمزد خوبی دریافت می کردند. معبد این افراد به همراه مقبره های آنها درحالی که زیر شن مدفون بود، کشف شد.
«میتلند» با تحقیق بیشتر در رابطه با «دیر المدینه» به این نتیجه رسید: کودکی که در این مجسمه دیده می شود تصویرگر یک فرعون زنده نبوده است، بلکه تصویرگر مجسمه یک فرعون است. تصویر مرد بزرگتر که حین زانو زدن دستانش را باز کرده است هم تداعی کننده تصویر آشنایی از یک فرد مصری است که پیشکشی را عرضه می کند.
«میتلند» تحقیق در رابطه با تمام مجسمه های دیگر «دیر المدینه» را شروع کرد و یک گروه کامل، همچون یک نمونه چندتکه ای در موزه متروپولیتن نیویورک و چندین مجسمه در موزه ملی مصر یافت. در بعضی از این نمونه ها، مجسمه شخص سلطنتی در یک محراب به تصویر کشیده شده است، در نتیجه ارتباط بین فرد پیشکش کننده و فرد سلطنتی در مقایسه با مجسمه موزه ملی اسکاتلند از صمیمیت کمتری برخوردار می باشد.
این کارشناس نتیجه گرفت که بیشتر صنعتگران ارشد «دیرالمدینه» استثنائا اجازه داشتند که نه تنها مقبره فرمانروایان را بنا کنند، بلکه مجسمه هایی را به عبادتگاه های معبد «حاثور» می توانستند ارائه نمایند و خویش را در نزدیک ترین تماس با این افراد صاحب قدرت به تصویر بکشند. این امر بدون اطلاع دربار سلطنتی ممکن نبود. تمام جوانب کار، از مواد اولیه گرفته تا غذاهایی که می خوردند تنظیم و ضبط می شد.
با این وجود، این پرسش که «مرد بدون چهره به همراه مجسمه کودک فرعون کیست؟» هنوز مطرح است. فردی که حین زانو زدن در حال پیشکش کردن است، تاجی از گل بر سر دارد. استفاده از تاج گل در مجسمه زنان مرسوم بود، اما به جز دوره حکمرانی فرعون های «رامسس»، استفاده از تاج گل برای به تصویر کشیدن مردان به ندرت اتفاق می افتاد.
«رامسس دوم» که بعنوان «رامسس کبیر» شناخته می شود، در فاصله ۱۲۷۹ تا ۱۲۱۳ قبل از میلاد حکومت کرد و دوران فرمانروایی او، دومین دوره بلند حکمرانی در میان پادشاهان مصر باستان به حساب می آید. تصویر وی در نقاط بسیار زیادی دیده می شد؛ چونکه او بیشتر از هر فرمانروای مصری دیگری به افتخار خود معبد و مجسمه بنا کرد.
در این باره بخوانید:
فرعونی که با پاسپورت به فرانسه رفت
مقام عالی رتبه روستای «دیرالمدینه» که با دربار «رامسس» در ارتباط بود با عنوان «وزیر» شناخته می شد، اما در این مجسمه تصویر ردایی دیده نمی شود که معمولاً توسط این مقام عالی رتبه پوشیده می شد.
«میتلند» اعتقاد دارد گزینه احتمالی بعدی، کاتب ارشد است که احیانا ساخت این مجسمه را سفارش داده و مسؤول نوشته های مهم مقبره ها بوده است. اگر «میتلند» دوره «رامسس دوم» را به درستی شناسایی کرده باشد، می دانیم که کاتب مردی به نام «راموس» (Ramose) بود که مقبره او همچنان پابرجا باقی مانده است. در این صورت «راموس» موفق شده است در گالری «ادینبرو» به جاودانگی برسد.
نقض نظریه در میان مصرشناسان بسیار رایج است، اما تابحال نتیجه گیری «میتلند» پذیرفته شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب