تصاویری از زندگی 3500 سال پیش در یزد
به گزارش بن ایر سنگ نگاره های كوه ارنان مربوط به 1500 سال پیش از میلاد مسیح تنها یكی از جاذبه های دیدنی باغشهر تاریخی مهریز است كه مورد توجه باستان شناسان و گردشگران زیادی قرار دارد.
به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا، مهریز تنها باغ شهر تاریخی استان یزد است كه در 30 كیلومتری مركز این استان واقع شده و با عنایت به جاذبه های فراوان یكی از شهرهای دیدنی استان به حساب می آید. یكی از دیدنی های این شهرستان سنگ نگارهای كهنی است كه با عنایت به بررسی های باستانشناسی، تاریخچه و قدمت آنها كه مربوط به قدیمی ترین نقوش آنهاست احتمالاً به عصر آهن یعنی ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد.
قدمت جدیدترین این سنگنگاره ها كه با خطوط اسلامی همراه می باشد به سال ۷۱۳ هجری قمری باز می گردد و بنا به اظهارات باستان شناسان، این نقوش به شكلی هنر تفننی و سرگرم كننده برای چوپانان و شكارچیان به هنگام گذر یا اقامت فصلی در این منطقه مربوط می گردد.
این سنگ نگاره ها در دامنه كوه ارنان در مجاورت روستایی به همین نام است كه به فاصله ۱۰۰ كیلومتری جنوب شرقی یزد و در دشت گسترده بهادران به صورت كوهی منفرد قرار دارد. سنگ های این كوه از جنس آهكی و گچی و از رسوبات نئوژن دوران سوم زمین شناسی است و در قرون اخیر هم عارضه زلزله در منطقه گزارش نشده است.
در دامنه شرقی كوه ارنان مشرف به آبگیر خشكیده دشت ارنان، روی تعدادی از تخته سنگهایی كه به ابعاد مختلف از كوه جدا شده، نقوشی از حیوانات و انسان وجود دارد. از مجموع تعداد 27 قطعه سنگ مذكور، یكی از تخته سنگ ها از بقیه سنگها بزرگتر و نقوش كنده شده روی آن مفصل تر از همه است بنابراین آنرا سنگ نگاره اصلی و مابقی را بعنوان سنگ نگاره های فرعی می دانند.
تختهسنگ اصلی ارنان و نقش های روی آن یكی از دستاوردهای هنری كهنسال است كه در نگاه اول دو صحنه مجزای شكار را مجسم می كند به صورتی كه در سمت راست و قسمت بالای سنگ مذكور، تصویر بزرگی از هجوم حیوان درنده و انسانی روبروی این حیوان كه احتمالاً مورد حمله واقع شده است، مشاهده می گردد. در پشت سر این حیوان هم مردی نیزه به دست با خصوصیات بدنی مخصوصی به حیوان حمله كرده است و نیزه خود را در بدن حیوان فرو برده است.
آنچه برای بیننده قابل توجه است شیوه زندگی ترسیم شده در این تصاویر است، این كه انسان هایی در سالیانی بسیار قبل در این منطقه زندگی می كردهاند.
نقوش و نگاره هایی نظیر بز كوهی با شاخ بلند، سگ شكاری، قوچ، صحنه هایی از سواركاران تیر و كمان به دست كه در حال شكار هستند، صحنه مردان برهنه در حال ستیز با حیوانی درنده كه احتمالاً گرگ یا پلنگ بوده است، مرد برهنه گرز به دست، مقداری نقوش سمبلیك و نامشخص و خطوط اسلامی كه روی سنگ ها با تولید ضربه ابزاری فلزی حك شده و در خلال زمان، زنگار روی آنرا پوشانیده ولی كهنه و قدیمی بودن آثار محرز است.
بعضی از این سنگ نگاره ها با گذشت زمان به دلیل فرسایش باد و تخریب حاصل از برف و باران یا تخریب هایی كه از جانب بازدیدكنندگان صورت گرفته است حالا به صورت كم رنگ و یك خراش سطحی مشاهده می گردد.
بر روی كوه ارنان، تصاویری از حیوانات و انسان ها به چشم می خورد كه این نگاره ها به روش كوبیدن سنگ بر سنگ حكاكی شده است. تصاویر حیواناتی به اندازه ۱۰ الی۳۰ سانتیمتر كه بیشتر به صورت نیمرخ حك شده اند؛ سگ، بز، گوزن، اسب، گاو و برخی موجودات غریب دیگر، همراه با انسان های شكارگر و ابزار و ادوات شكار نظیر، تیر و كمان، نیزه و نقش هایی نمادین با ساختاری همگون، نقش های حك شده بر سنگ ها هستند كه مانند كتیبه ای تاریخی اطلاعات جالبی از انسان عهد عتیق در اختیار ما می گذارند.
عمق حكاكی ها متفاوت و رنگ ها هم مختلف است كه نشانگر دوره های متفاوت و حكاكان عصرهای مختلف است. البته دلیل پیدایش همه آنها یكسان است وآن ثبت تاریخ آن دوران است.
دهستان ارنان درجنوب غربی استان یزد و در ۱۰۰ كیلومتری شهرستان یزد و در كنار جاده یزد ـ مهریز ـ شیراز قرار دارد. این دهستان دارای 9 روستا به اسامی ارنان، سرو، كمال آباد، احمد آباد، كرد آباد، علی آباد، فتح آباد و چهل گزی و ۲ مزرعه بنامهای مزرعه شاهزاده و مزرعه نو است.
روستای ارنان به عنوان یكی از روستاهای تاریخی و باستانی و همچون روستاهای بسیار قدیمی استان یزد به حساب می آید. وجود آثار پرارزش تاریخی در نقاط مختلف این روستا دلیل محكمی بر این مدعاست. همینطور با عنایت به جستجوهای اخیر در سنگ نوشته های بسیار قدیمی می توان تاریخچه پیدایش ارنان را به سال های بسیار دورتر از این در نظر گرفت. ارنان نام یكی از دختران بزرگان و كاهنان زرتشتی بوده كه در زمان گذشته در این محل زندگی می كرده است.
چندیی پیش ایسنا گزارش داده بود كه سنگ نگاره كوه «ارنان» مهریز را در گوشه ای از مدرسه «ضیائیه» یزد به حال خود گذاشته اند، تا اصلا هر كس دوست دارد از این سنگ بعنوان دفتر یادگاری استفاده نماید. این اثر تاریخی را در گوشه ای از بنای مدرسه و بدون هیچ حفاظی، در حیاط مدرسه رها كرده اند. از جانب دیگر یادگارنویسی روی این سنگ نگاره، خود پدیده ای است كه با عنایت به شرایط نگهداری آن، دور از دسترس نبوده است.
مدرسه ضیائیه یا همان زندانِ معروف اسكندر در محله فهادان یزد است كه برخی كارگاه های صنایع دستی در آن برگزار می گردد.
به دنبال انتشار این گزارش اداره كل روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم نسبت به بعضی از موارد مطرح شده در این گزارش، توضیحاتی ارائه كرد.
در این توضیح آمده بود، «این مدرسه با نام ضیاییه معروف به زندان اسكندر مربوط به سده هفتم هجری– قمری واقع در شهرستان یزد یكی از قدیمی ترین اماكن تاریخی متعلق به میراث فرهنگی كشور با ثبت شماره ثبت ۷۷۰ است كه هر ساله هم پذیرای جمع كثیری از بازدیدكنندگان داخلی و خارجی بوده و هم زمان بعنوان نمایشگاه دائمی سنگ نگاره های یزد هم شناخته می گردد كه خوشبختانه انتخاب قرارگیری سنگ نگاره كوه ارنان در این مكان تاریخی از دو منظر تخصصی و پر مخاطب بودن، انتخابی بایسته و به جا بوده است.
این سنگ نگاره از بیست سال قبل كه در نقش نماینده ای از دیگر سنگ نگاره های موجود در استان (مهریز، بهاباد، خاتم و تفت) در معرض بازدید علاقمندان قرارگرفته است، با احتساب مباحث امنیتی شامل دوربین و نرده چوبی و همینطور نگهبان تمام وقت نگهداری شده و تابحال هیچ گونه صدمه فیزیكی شامل خراش، فرسودگی یا هرگونه دست نویس روی آن انجام نشده است، دست نویس نامتعارف سنگ هم مربوط به قریب به پنجاه سال قبل و قبل از انتقال به موزه بوده است.»
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب