راز ساخت دیوار بزرگ در دامنه زاگرس چیست؟
به گزارش بن ایر «اسناد تاریخی نشان داده است كه این دیوار از مسیری رد می شود (سر پل ذهاب) كه چند هزاره راه اصلی تردد بین ایران و بین النهرین بوده است. حال باید منتشر جستجوهای دیرینه شناسی این دیوار ماند تا راز سر به مهر یكی از طولانی ترین دیوارهای تاریخی ایران گشوده شود.»
به گزارش بن ایر به نقل از ایسنا، روزنامه ایران نوشت: «باستان شناسان هنوز نتوانسته اند قدمت دقیق دیوار باستانی را كه بعضی از رسانه ها از آن به «دیوار چین ایرانی» یاد می كنند، تخمین بزنند اما به قول «سجاد علی بیگی»، سرپرست بررسی باستان شناسان وجود سفال های متعلق به ۲۲۰۰ تا ۱۷۰۰ سال پیش نشان داده است كه این دیوار در دوره اشكانی و ساسانی وجود داشته است.
او ساختن دیوار های دفاعی را یكی از سیاست های مملكت داری ساسانیان می داند و با اشاره به وجود دیوار گرگان و تمیشه در شمال و شمال غرب كشور از این كه رسانه ها به دیوار كشف شده در شمال غرب كشور لقب «دیوار چین» داده اند، تعجب می كند. قبل از این برخی رسانه ها از دیوار گرگان بعنوان دیوار چین ایرانی یاد می كردند! آن طور كه این دیرینه شناس ترسیم می كند دیوار باستانی غرب كشور از كوه «بمو» در شمال آغاز می شود و تا نزدیكی «گیلانغرب» ادامه می یابد. بررسی های دیرینه شناسی هنوز كاربری این دیوار را تخمین نزده و بر خلاف آن چه در رسانه ها دیده می شود، علی بیگی علاقه ای ندارد از این دیوار بعنوان یك دیوار دفاعی یاد كند. آن طور كه علی بیگی می گوید: «این دیوار بر مبنای اسناد تاریخی برای باستان شناسان ناشناخته نبود. در اسناد عثمانی كه همزمان با «صفوی» است از این دیوار بعنوان یك دیوار قدیمی یاد می شود.»
او وجود قید «قدیمی بودن» در این اسناد برای این دیوار را نشانه قدمت آن می داند اما می گوید برای تخمین قدمت دقیق این دیوار احتیاج به جستجوهای دیرینه شناسی است. به قول علی بیگی باستان شناسان زیادی از این دیوار خبر داشته اند اما تابحال هیچ گزارشی از آن در منابع علمی چاپ نكرده اند.
«علی هژبری» دیرینه شناس هم در سال ۸۴ از بخشی از این دیوار در محدوده شهر قصر شیرین بازدید می كند اما باز هم گزارشی از آن بررسی، چاپ نمی نماید. بررسی های دیرینه شناسی به سرپرستی «علی بیگی» در غرب كرمانشاه و سر پل ذهاب انجام شد كه به شناخت محوطه های باستانی زیادی منجر گردید. بقایای این دیوار در بخش سرپل ذهاب هم یكی از آن محوطه ها بود. تصاویر ماهواره ای هم نشان داده است كه این دیوار به شمال و جنوب سر پل ذهاب همچنان ادامه داشته است. بررسی علی بیگی و همكارانش نشان داده است كه این دیوار حداقل چهار متر عرض و سه متر ارتفاع دارد. البته او می گوید: «احتمالاً در زمان ساخت مرتفع تر بوده و به احتمال قوی تر در زمان ساسانیان یا اشكانیان ساخته شده است.» او دلیل این نظریه را هم وجود قلعه و استحكامات در امتداد دیوار و همینطور سفال های اشكانی و ساسانی پراكنده پیرامون دیوار می داند. تیم بررسی باستان شناسی، توانایی و امكان لجستیكی این دو سلسله برای ساختن چنین سازه ای را هم از دیگر علل تعلق این دیوار به ساسانیان یا اشكانیان می داند.
علی بیگی اعتقاد دارد كه این قلعه و ساخت و سازهای دیگر، دیوار بزرگ غرب را پشتیبانی می كرده اند. او می گوید: «باستان شناسان هنوز هدف واضح ساخت این قلعه را نمی دانند. آنها نمی دانند این دیوار دارد مرزی را مشخص می كند یا برای مقابله با تهدیدی ساخته شده است.»
مشكلات سیاسی دوره اشكانیان و همینطور رویارویی ساسانیان با رومی ها كفه وجود یك دیوار دفاعی را سنگین می كند اما یك مسأله نمی گذارد باستان شناسان با اطمینان بگویند این دیوار دفاعی است. علی بیگی می گوید: «نباید فراموش نماییم كه دیوار در محدوده دامنه غربی كوهستان زاگرس ساخته شده.»
كوه ها خودشان دژهای دفاعی هستند اما سجاد علی بیگی در اینباره می گوید: «همه این كوهستان غیر قابل نفوذ نبوده است.» به قول او اسناد تاریخی نشان داده است كه این دیوار از مسیری رد می شود (سر پل ذهاب) كه چند هزاره راه اصلی تردد بین ایران و بین النهرین بوده است. او وجود نقش برجسته ها و بناهای مختلف در این محدوده را شاهدی بر گفته خودش می داند. حال باید منتشر جستجوهای دیرینه شناسی این دیوار ماند تا راز سر به مهر یكی از طولانی ترین دیوارهای تاریخی ایران گشوده شود.»
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب