جشن تیرگان یزد آیینی آمیخته با خشكسالی و آرش كمانگیر
یزد مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در مورد جشن تیرگان اظهار داشت: جشن تیرگان یزد که همراه با آیین خاصی گرامی داشته می شود، افسانه هایی مربوط به آرش کمانگیر و خشکسالی دارد.
«سیدمطصطفی فاطمی» در نشست آنلاین با یونسکو که درباب جشن تیرگان برگزار شد، با اشاره به اینکه یزد شرایط متفاوتی به سبب همزیستی مسلمانان، زرتشتیان و یهودیان دارد، اظهار نمود: به همین دلیل، مراسم ها و آیین ها در یزد با شکوه خاصی برگزار می گردد و زندگی در تاریخ و روایت و افسانه، جذابیت و همگرایی خوبی در میان اقوام مختلف این شهر دارد.
وی با اشاره به برگزاری مراسم های عزاداری تاسوعا و عاشورا با حضور زرتشتیان، افزود: همین طور آیین ها و جشن های ایرانی همچون جشن های شکرگزاری برداشت محصول مربوط به مهر و مرتبط به جشن مهرگان، جشن نوروز، مراسمهای شب یلدا و همین طور آیین هایی مانند جشن تیرگان در جای جای استان همچون مراسم های عزاداری محرم با حضور اقوام مختلف برگزار می گردد.
وی ادامه داد: در جشن تیرگان یزد، آیین خاصی وجود دارد و افسانه های این جشن، یکی مربوط به آرش کمانگیر و دیگری مربوط به خشکسالی است.
فاطمی درباب این آیین و افسانه های مربوط به آن اشاره کرد: روایتی که در یزد مشهود است، مربوط به جشن و شکرگزاری بارش باران در دهم تیرماه بعد از هفت سال خشکسالی در زمان پادشاهی فیروز است که مردم یزد به مناسبت این باران، جشن و شادی کردند و در شادی باران به هم آب می پاشیدند.
وی افزود: یک روز پیش از جشن تیرگان، در روز نهم تیرماه آیین بافت دستبند تیرگان متشکل از هفت رنگ رنگین کمان و هفت نخ برگزار میشود که نشانه رنگین کمان و از سویی نشانه تیر آرش کمانگیر است که در روز ایزدباران به دست خانواده بسته می شود و مراسم هایی جَشَنخوانی (نیایش همگانی) و در کنار آن مراسم چک و دوله که همان جشن کوزه است، برگزار می گردد.
وی درباب مراسم جشن کوزه نیز اظهار داشت: همه افراد، اسامی خودرا درون کوزه یا دولچه می اندازند و بزرگان خانواده شعرهایی را خوانده و اسم هر فرد که از کوزه بیرون بیاید، شعر برای وی شمرده می شود، البته این آیین تغییر کرده و بجای اسامی، اشعار را درون کوزه گذاشته و هر فرد شعر خودرا بیرون می آورد.
فاطمی در مورد مراسم دوم ایین تیرگان اشاره کرد: مراسم دوم که مربوط به ۱۹ تیرماه است، مراسمی است که دستبند باز شده و به باد سپرده می شود که عموما این اقدام را در کنار بادگیرها، پشت بام ها و سایر موارد رها می کنند و به باد می سپارند که این ۹ روز به میزان روزشماری است که تیر آرش کمانگیر حرکت کرده و به کمک باد، مرز ایران و توران را مشخص می کند.
وی با اشاره به اینکه جشن های مختلفی در یزد برگزار می شود، اشاره کرد: این ایین مربوط به ادیان و افراد گوناگون است و این تنوع جذابیت های خاص خودرا دارد و ایین های متفاوتی را در طول تاریخ شکل گرفته و نمود پیدا کرده است.
این مسئول اضافه کرد: بیشتر این محل، محل هایی که جوی آب دارد، کنار آنها این مراسم برگزار میشود بطور مثال در کنار محله قاسم آباد جوی آبی بود که این مراسم در آنجا هم برگزار میشد.
وی با اشاره به اینکه روستاهای سراسر یزد و تمام محلات مانند قاسم آباد، رحمت آباد، کوچه بیوک، نرسی آباد، اهرستان، اله آباد زارچ و دیگر استانها پاس داشته می شود.
فاطمی با اشاره به اینکه کرونا منجر به محدودیت در برگزاری این آیین شده است، اظهار داشت: به سبب کرونا این مراسم با محدودیت برگزار شده است.
مدیر کل میراث فرهنگی استان در آخر اشاره کرد: مراسم روز باد، امروز هم برگزار می گردد اما برخی آنرا به آب می سپارند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب