گزارش بن ایر؛
تپه اشرف در پرتگاه فراموشی
به گزارش بن ایر، باستان شناسان طی هفت فصل کاوش در تپه اشرف به سازه هخامنشی، قلعه ساسانی و بقایای شهر اشکانی رسیدند، حالا اما شناسنامه باستانی شهراصفهان درگیرودار تدبیر مدیران زیر غبار فراموشی دفن است.
خبرگزاری مهر - گروه استان ها- ندا سپاهی: از پاییز ۱۳۹۹ که جستجوی تاریخ نصف جهان در تپه اشرف به بهانه کمبود بودجه باردیگر متوقف گردید شناسنامه باستانی شهر اصفهان در گیرودار تدبیر و وعده های مدیران میراث فرهنگی و شهرداری به حال خود رها و زیر غبار بی مهری و فراموشی دفن شده است.
سارویه که بیشتر به نام تپه اشرف یا کهن دژ شناخته می شود، به قول باستان شناسان قدمتی دستکم هفت هزار ساله دارد. سارویه که کتابخانه بزرگ هخامنشیان هم بوده است در حمله اعراب به ایران ویران شد و بقایای آن امروز به صورت تپه ای در حاشیه خیابان مشتاق دوم در شرق شهر اصفهان باقی مانده است. خیابانی که برای راه اندازی آن در سال ۱۳۷۱ چهار هزار متر از این بنای باستانی ۱۲ هکتاری تسطیح شد و ساختمان ها یکی بعد از دیگری سر بر آوردند و حالا روزی صدها خودرو روی میراث و تاریخ کهن تردد می کنند.
باستان شناسان در هفت فصل کاوش در دل پر رمز و راز سارویه طی ۱۰ سال بین سالهای ۸۹ تا ۹۹ به آثاری از دوران هخامنشی تا قرن دوازدهم هجری قمری دست پیدا کردند. کشف لایه خشتی و سفال های دوره هخامنشی، قلعه و سکه ساسانی، سفال های در ارتباط با قرن سوم قبل از میلاد (سلوکی و اشکانی)، حوضخانه بنای نیمه تمام کاخ اشرف، سه تدفین و اسکلت بانوان اشکانی، گورخمره ای، کارگاه عصاره گیری انگور، کارگاه ذوب فلزات، سکه اشکانی، یک چاه ساسانی و دو چاه اشکانی (تصفیه خانه) تنها گوشه ای از رازهای ناگشوده تاریخ اصفهان قبل از اسلام در تپه اشرف است.
دفن شناسنامه باستانی اصفهان زیر خروار وعده ها
اردیبهشت سال جاری علیرضا ایزدی مدیرکل پیشین میراث فرهنگی اصفهان در گفتگویی با خبرنگار مهر از آغاز فصل جدید کاوش ها در تپه اشرف بعد از سه سال وقفه در شهریورماه اطلاع داد و اظهار داشت که سالجاری فصول کاوشی در تپه اشرف را در فضای تعاملی و پژوهشی آغاز و این بخش فراموش شده از هویت باستانی اصفهان را احیا خواهیم کرد. حالا ایزدی از میراث فرهنگی اصفهان رفته و شهریور هم از نیمه گذشته است و تپه اشرف زیر خروار وعده ها به فراموشی سپرده شده و وزارت میراث فرهنگی هیچ برنامه ای برای حفظ شناسنامه باستانی نصف جهان ندارد.
علیرضا جعفری زند سرپرست هیئت دیرینه شناسی تپه اشرف در این ارتباط به خبرنگار مهر می گوید: اظهارات ایزدی مدیرکل پیشین میراث فرهنگی اصفهان در مورد آغاز فصل جدید کاوش در تپه اشرف فقط یک صحبت بوده است و حالا ایشان از این سمت کنار رفتند در حالیکه چند ماه قبل مصاحبه ای در رابطه با تپه اشرف داشتند و برای من سوال بود اگر این تپه با عنایت به آن مصاحبه اینقدر برای ایشان اهمیت داشته چه قدمی طی مدتی که مدیریت میراث فرهنگی اصفهان را برعهده داشت برای تپه اشرف برداشت؟ چرا هیچ اتفاقی نیفتاد و حتی نخواست که یک مرتبه بازدیدی از تپه اشرف داشته باشد و ببیند که آنجا چیست؟!
وی می افزاید: برای حمایت با بخش های دیگری رایزنی هایی داشتم تا از راه دیگر فصل جدید کاوش اتفاق افتد. امیدوارم که این دفعه میراث فرهنگی بتواند بموقع وارد عمل شود.
وضعیت تپه اشرف اسفبار است
سرپرست هیئت دیرینه شناسی تپه اشرف تصریح می کند: درخواستم از شورای شهر و شهرداری اصفهان اینست که کمک نماید تا تپه اشرف از این وضعیت نابسامان بیرون آید چونکه تپه اشرف علاوه بر این که احتیاج به جستجوهای مجدد دارد باید محصور شود.
این دیرینه شناس وضعیت فعلی تپه اشرف را بسیار اسفبار توصیف می کند و می افزاید: بنای سارویه روز به روز رو به تحلیل است و از بین می رود، به محل اسکان معتادان و کارتن خواب ها تبدیل گشته و به علت وضع موجود، یک لکه سیاه در شهر اصفهان است.
جعفری زند با اشاره به اینکه میراث فرهنگی برای تپه اشرف بودجه ندارد، خاطرنشان می کند: می کوشیم که برای این مهم از راه نهادهای دیگر کمک بگیریم. آخرین فصلی که در تپه اشرف کار کردیم سال ۹۹ و اسپانسر اداره آب و فاضلاب اصفهان بود و حالا سه سال در کاوش ها وقفه افتاده است.
وی می افزاید: مساله اینست که میراث فرهنگی اصفهان چون آثار تاریخی بسیاری دارد توجهی به این اثر به این مهمی نشده و نمی گردد.
سرپرست هیئت دیرینه شناسی تپه اشرف می گوید: در دوره قبلی مدیریت شهری اصفهان، اعضای شورای شهر و شهردار وقت را متقاعد کردم که برای تپه اشرف وارد عمل شوند ولی متأسفانه میراث فرهنگی با روش اشتباهی که پیش گرفت این اتفاق نیفتاد.
جعفری زند تصریح می کند: میراث فرهنگی نه تنها همکاری لازم را نکرد بلکه نسبت به این مساله و جریان بی تفاوت ماند و حتی در شورای شهر اصفهان هم که جلسه ای با حضور معاون میراث فرهنگی برگزار کردیم به نتیجه نرسید اما امید دارم که این گام برداشته شود هرچند تابحال از طرف اداره میراث فرهنگی در مورد فصل هشتم کاوش هیچ اتفاقی نیفتاده و هیچ برنامه و نشستی نبوده است.
میراث فرهنگی برای حفظ تپه اشرف پول ندارد
این دیرینه شناس ضمن اشاره به این که تپه اشرف نیازمند انجام ۵۰ فصل کاوش است، می گوید: من هیچ وقت این درخواست را ندارم که پنجاه فصل پشت سر هم صورت گیرد اما حداقل یکی- دو فصل دیگر نیاز است و از همه مهم تر محصور کردن این بنا بسیار لازم است.
وی ادامه می دهد: سال ۸۹ که آغاز جستجوهای ما در تپه اشرف بود، دیوار سارویه قرار شد نرده گذاری و نیروی محافظ و نگهبان در این بنا به کار گرفته شود اما از آن سال تابحال هیچ اتفاقی نیفتاد و این تپه بی در و پیکر ماند و حتی برای نصب تابلو در این بنا گفتند پولی نداریم تا چند ماه پیش که تابلویی سیمانی نصب کردند.
سرپرست هیئت دیرینه شناسی تپه اشرف خاطرنشان می کند: میراث فرهنگی خیلی تلاشی برای تپه اشرف نکرده و نمی کند و متأسفانه این بنای تاریخی و اسرارآمیز همینطور به حال خود رهاست؛ نیاز است نهادهای مختلف وارد عمل شوند تا کاوش ها به نتیجه برسند وگرنه این تپه روز به روز تحلیل می رود، سارویه پیست موتورسواری و محل اسکان کارتن خواب ها شده و متأسفانه سال پشت سال می گذرد و هیچ اتفاقی در تپه اشرف نمی افتد.
مکاتبات برای تأمین اعتبار فصل جدید کاوش در تپه اشرف انجام شد
اما شهرام امیری مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در پاسخ به این پرسش که چرا علیرغم وعده مدیرکل پیشین میراث فرهنگی در خصوص آغاز فصل هشتم کاوش در تپه اشرف از شهریور ماه، تابحال این اتفاق نیفتاده؟ به خبرنگار مهر می گوید: مشکل در تأمین اعتبار است و بمحض این که اعتبار تأمین و ابلاغ شود فصل جدید کاوش را در تپه اشرف آغاز می نماییم چونکه بخشی از تاریخ اصفهان در این تپه است.
وی با اشاره به اینکه مکاتبات برای تأمین اعتبار فصل هشتم کاوش در تپه اشرف با وزارت خانه انجام شده است، می افزاید: منتظر ابلاغ اعتبار هستیم و بدون تأمین آن نمی توان کار کرد ضمن این که از میزان اعتبار اطلاعی ندارم و بستگی به تصمیم تهران دارد.
مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با اشاره به اینکه تپه اشرف در سالهای قبل وضعیت وخیمی داشت، خاطرنشان می کند: هم اکنون شرایط نسبت به گذشته خیلی بهتر شده چونکه خانه های پشت بنای تپه اشرف خریداری شد، دیوار کشی و جلوی آن نرده کشی شد و این گونه نیست که فکر کنید رهاست به امان خدا.
تپه اشرف درگیر مسائل مالکیتی است
امیری می گوید: این محدوده درگیر مسائل مالکیتی است و قسمتهایی از دو طرف خیابان مشتاق در گذشته اتفاقاتی افتاده که به سادگی نمی توان تپه اشرف را کامل محصور کرد اما تا جایی که امکان پذیر بود حصارکشی شد و برای حدود هفت هکتار از تپه اشرف سند دریافت شد و دور بنا به ارتفاع ۸۰ تا یک متر دیوار کشی شده است.
وی ادامه می دهد: تمام خانه های اطراف تپه اشرف خریداری و تخریب شد، منطقه ای شبیه حلبی آباد در پس این تپه وضعیت فجیعی بوجود آورده بود و زباله تخلیه می کردند اما با همکاری خوب منطقه چهار شهرداری اصفهان آنجا از زباله پاکسازی شد.
بخشی از تپه اشرف زیر خیابان مشتاق دوم است
مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان می گوید: متأسفانه حدود سه چهار دهه قبل خیابانی که راه اندازی شد دقیقا از وسط تپه اشرف رد شده و الان بخشی از تپه زیر خیابان مشتاق دوم است و به علت ساخت و سازهایی که در این خیابان شده حالا با مردم به مشکل برخوردیم و تعارضاتی وجود دارد؛ دشوار می باشد که این هفت هکتار را دورش دیوار کشی نماییم، بحث های مالکیتی دارد اما تا جایی که امکان داشت سعی کردیم که اطراف بنا را بهینه سازی نماییم.
امیری خاطر نشان می کند: پیشتر با شهرداری اصفهان رایزنی کردیم که تپه اشرف به یک اکو موزه تبدیل گردد، متأسفانه اعتبارات سنگینی می خواهد که امید است هم وزارت میراث فرهنگی و هم شهرداری اصفهان حمایت کنند چون که بر مبنای طرحی که داریم آنجا باید یک محور گردشگری ایجاد شود تا بواسطه بازدید گردشگران وضعیت بخش محروم نشین آن منطقه مانند جی شیر بهبود یابد.
مدیریت شهری اصفهان برای تپه اشرف کمک خواهد کرد
خبرنگار مهر همینطور کوشید با رئیس شورای اسلامی شهر و سازمان نوسازی شهرداری اصفهان در مورد تپه اشرف گفتگو کند که بی نتیجه بود اما عباس حاج رسولی ها رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان در اینباره به مهر می گوید: متولی انجام کاوش ها در تپه اشرف بیشتر اداره میراث فرهنگی است اما ما هم باید کمک نماییم که حتما حمایت خواهیم کرد چونکه میراث فرهنگی بودجه کافی و ساختار مناسب برای نگهداری آثار تاریخی ندارد.
وی اضافه می کند: مدیریت شهری اصفهان در ارتباط با تپه شرف کمک خواهد نمود همانگونه که تابحال برای حفظ میراث فرهنگی شهر میلیاردها تومان هزینه کرده است و شهرداری اصفهان همواره برای حفظ میراث تاریخی در مناطق یک، سه، پنج و شش هزینه کرده و برای تپه اشرف هم کمک خواهد نمود.
تپه اشرف با مساحتی ۱۲ هکتاری سال ۱۳۱۰ در لیست میراث ملی کشور به ثبت رسید. بنای کهن سارویه گنجینه ای است از تاریخ و تمدن قبل از اسلام دیار نصف جهان که اسرار هزاران ساله را در خود نهفته و رازهای ناگشوده این میراث کهن و کشف و حفظ آنها برای نسل امروز و آیندگان بسیار اهمیت دارد. وجود چنین گنجینه ای در هر کشوری ظرفیتی برای اقتصاد گردشگری به حساب می آید اما شوربختانه وزارت میراث فرهنگی ایران، تپه اشرف را چون مخروبه ای بی ارزش به حال خود رها کرده است.
منبع: bonair.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب