گزارش تحلیلی؛
مرمت و طراحی محله تاریخی تکیه سفید و چوب مسجد سمنان
به گزارش بن ایر، مرمت و طراحی محله تاریخی تکیه سفید و چوب مسجد سمنان امروز یکی از مهم ترین لزوم ها و اولویت ها در حوزه میراث فرهنگی به حساب می آید.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها - حسین ترحمی*: مرمت و طراحی محله تاریخی تکیه سفید و چوب مسجد سمنان یکی از مهم ترین موضوع هایی است که امروز در ساحت میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان سمنان به آن تاکید می شود محله ای که روزگاری خیل عظیمی از انسان های سرشناس را در خود جای داده بود.
از قسمت های مهم محله اسفنجان سمنان محور تاریخی سراچه پاچنار تکیه سفید و چوب مسجد اشاره نمود. در این محور تاریخی شخصیت های برجسته کشور و استان سمنان زندگی می کردند. دکتر معتمد الاطبا بعنوان یکی از پزشکان معروف سمنان که از دارالفنون فارغ تحصیل شده بود و خاندان معتمدی هاشمی از نسل ایشان هستند که در سراچه تاریخی زندگی می کردند.
شهید حسن شاطری (حسام خوشنویس) که از شهدای بین المللی ایران هستند که مسئول بازسازی ایران در لبنان در جنگ سی و سه روزه بود. مرحوم صدر العلما که مدیر مدرسه مسعودیه تاریخی و مدرس حوزه صادقیه سمنان بود و در مسجد جامع سلطانی یا امام خمینی (ره) فعلی نماز می خواند همگی از ساکنان این برزن بودند.
پیمان یغمایی شاعر تاریخی شهر سمنان، نقیب شریعت پناهی شاعر تاریخی این شهر، شهیدان نیکو، نوروزی، اصلاحی و.. که از سرآمدان شهر سمنان هستند و حسن آقای معتمدی که از بزرگان این شهر بود همگی روزگاری در این نواحی می زیستند. صدرالعلما مدرسه صادقیه نفر دوم محمد میرزا تقی شریعت پناهی تولیت مدرسه سلطانی سمنان
معماری منحصر به فرد
قلعه تاریخی پاچنار، آب انبار پاچنار خانه های خشتی زیبا اطراف این قلعه، تکیه سفید و آب انبار زیبای آن، بوم گردی خانه کاشیان باغ های زیبا و خانه های اعیانی اوایل قاجاری در دروازه چوب مسجد و برج افشاری تاریخی شهر سمنان در این محور قرار دارد. ضمن این که آب تاریخی سحر از سیستم تقسیم سنتی هزار ساله سمنان کماکان از جوی های این محور از کنار قلعه پاچنار عبور می کند.
از دیرباز، آب سحر که از استخر ناسار تأمین می گردید آدابی واقف برای آن در نظر گرفته بود نماز برپا می شد این آب از استخر ناسار سمنان به راستا بازار و بازار سمنان می رفت از آنجا به پاچنار و چوب مسجد می گذشت و آب انبار، حمام و دیگر ذخیره گاه ها را مملو از آب می کرد و جوی آب پاچنار کماکان جاری است.
حتی مطب تاریخی دکتر معتمد، خانه تاریخی دکتر رکن الدین معتمدی، فضل الله معتمدی خانه تاریخی پیمان یغمایی، خانه تاریخی شهید برادران نیکو، خانه تاریخی شهید اصلاحی، نقیب شریعت پناهی در این محور تاریخی واقع شده است.
انجمن مشروطه
جالب اینجاست که در پاچنار محل تشکیل انجمن مشروطه سمنان بود که آقای میرزا ابوطالب شریعت پناهی، صدیق الممالک، حاجی ناظم التجار، دکتر معتمد و… در این محل برگزار می شد پاچنار سابق چنارهای داشت که مردم معتقد بودند امام رضا (ع) از این محله عبور کرده و این چنارها تو خالی شده بود و مردم شمع برای گرفتن حاجت روشن می کردند.
متأسفانه به علت عدم توجه میراث فرهنگی به آثار تاریخی و کیفیت کم خدمات شهری بنا به بوم این محور تاریخی نارضایتی بین مردم وجود دارد. جداره سازی ها که می بایست توسط راه شهرسازی و شهرداری و میراث تأمین می گردید صورت نگرفته است.
به دلیل عدم استفاده مشاور مرمتگر صاحب تخصص در طراحی و آینده نگری این محل تاریخی شهرداری در این محله ها دخل و تصرف کالبدی کرده است و تخریب چندین آب انبار تاریخی و خانه های فاخر باید یک مشاور حائز شرایط برای مرمت و بهسازی این محله استفاده گردد.
بازدید پژوهشگران
طی بازدید توسط پژوهشگران فرهنگی کشور مانند استاد محمدعلی مخلصی، مهندس سمیه مراقی به اهمیت فرهنگی این محله تاریخی اشاره شد. آموزش اشتغال محلی و جامعه محلی، در آن محله تاریخی ضروریست دفاتر توسعه محلی و مشاوره ای در آن محله مستقر گردد. چند اداره فرهنگی شهری در این محور مستقر شود تا رفت و آمد ها صورت گیرد و رونق گیرد و نیازی به پارکینگ نیست چون نزدیک خیابان اصلی است.
از استانداری سمنان تقاضا می شود با عنایت به برگزاری کنگره سه هزار شهید و با عنایت به این که شهدای سر آمد کشور و استان مانند شهید شاطری، خالصی و تیم فوتبال آزادی از این محله هستند بودجه جداره سازی این محور هر چه سریع تر تأمین گردد. شهید خالصی در عملیات مرصاد نقش مهمی داشت تیم فوتبال آزادی که اغلب آنها شهید شدند یک تیم فوتبال سر آمد استانی از شهدای بنام سمنان بود.
خانه برادران شهید نیکو بعنوان خانه موزه تیم آزادی تملک و با همکاری بنیاد و سایر مراکز برج افشاری شهر و آثار تاریخی محله هر چه سریع ثبت گردد جالب اینجاست که رستوران معروف بادگیر شهر سمنان چند قدمی این محله فرهنگی قرار دارد اما به علت عدم تابلو و معرفی درست این محور هیچ گردشگری به این محله سر نمی زند.
در حالی که قلعه مسکونی چند طبقه این قلعه و چندین شخصیت تاریخی ایران و آثار تاریخی مهم سمنان در این محله است. خلاصه هر چه سریع تر بودجه جداره سازی این محله تأمین گردد و محور تاریخی فرهنگی با استفاده از ظرفیت مشاوران مرمت بنا و اساتید ایجاد گرد تابلو گذاری میراثی فرهنگی گرد.
همچنین نیاز است که وام مرمتی که در وزارت خانه میراث و راه شهرسازی جدیداً تصویب و مصوب برای مرمت ساکنین بناهای تاریخی است پیگیری و پرداخت گردد. با حفظ هویت محله های تاریخی و فرهنگی بتوانیم فرهنگ و هویت اسلامی نگهداری شود و در مقابل فرهنگ غرب، جوانان به فرهنگ بومی تشویق شوند که این از اهداف مهم انقلاب اسلامی ایران است.
*کنشگر حوزه میراث فرهنگی سمنان
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب