گنبد علویان هویت و اصالت همدان است
بن ایر: همدان ˮگنبد علویانˮ مهمترین بنای تاریخی دوره اسلامی شهر همدان و دارای خاصیت های منحصربفردی است که آنرا در زمره بی نظیرترین بناهای تاریخی ایران قرار می دهد، تا جایی که ایران شناس فقید پروفسور آرتور اپهام پوپ از دیدن آن اظهار شگفتی کرده و آنرا یکی از زیباترین و کامل ترین نمونه های آثار معماری ایران می داند.
از آنجائیکه گنبد علویان فاقد کتیبه تاریخ راه اندازی و نام بانی است در مورد تاریخ دقیق ساخت و تزئیناتش بین پژوهشگران اختلاف نظر وجود دارد، چنان که محققانی آنرا در ارتباط با دوره سلجوقی و گروهی دیگر آنرا از بناهای دوره ایلخانی می دانند و جالب این که نمونه های سازه ای و تزئینی از هر دو دوره یاد شده در بنا دیده می شود.
به نظر می آید این بنای پرارزش ابتدا بعنوان خانقاه یا مسجد ساخته شده و بعدها به مقبره دو تن یا بیشتر از اعضای خاندان پرآوازه علویان همدان که از سده سوم هجری قمری به مدت سه قرن بر این شهر ریاست داشته اند، تبدیل گشته است.
گنبد علویان که از نوع بناهای مقبره ای به شمار می آید، دارای پلانی چهار ضلعی است و در شکل اولیه گنبدی بر فراز داشته که به مرور زمان و به علل طبیعی از بین رفته و طی عملیات مرمتی که در سال ۱۳۱۷ هجری شمسی در بنا انجام شده، پوششی از چوب و شیروانی بر روی آن قرار گرفته است.
بنای باشکوه گنبد علویان بهمن ماه سال قبل به همراه چهار اثر "منظر فرهنگی قلعه الموت"، "مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جام"، "مجموعه تاریخی بسطام" و "منظر فرهنگی ماسوله" در لیست سازمان علمی و فرهنگی جهان اسلام(آیسسکو) قرار گرفت و همین مبحث بهانه ای شد تا همزمان با هفته میراث فرهنگی آیین گرامیداشت ثبت جهانی گنبد علویان برگزار گردد.
معاون سیاسی، امنیتی استانداری همدان در این مراسم با اشاره به اینکه هر آنچه در عالم فرهنگی شناخته شده است دارای پیام، درس و عبرت و ارزش است، مطرح کرد: گنبد علویان برای ما پیام وصل به نیاکان، سبک، اخلاق و منش آنها را به دنبال دارد.
حسن رضانیا ضمن اشاره به این که آثار تاریخی همینطور حاوی پیام عزت، اقتدار و نماد اصالت و هویت هستند، اظهار نمود: بنای باشکوه گنبد علویان هویت و اصالت ماست، این اثر یادگار نیاکان ما بوده که به ثروت تبدیل گشته و سرمایه ای برای فردا است.
وی افزود: امروز درحال نبرد حقیقی و تمام عیار اقتصادی هستیم و آثار فاخر و میراث فرهنگی می تواند به ما در این حوزه کمک نماید اما متأسفانه تابحال به این گونه ارزش ها کمتر توجه شده است.
رضانیا میراث فرهنگی و بناهای تاریخی را گنجینه و سرمایه دانست و اظهار داشت: در جنگ اقتصادی باید از این ثروت ها استفاده گردد و بناهای تاریخی و مفاخر را در این راه به یاری بطلبیم همینطور این آثار منابع عظیم قدرت و ثروت هستند که باید در دولت مردمی از تمام ظرفیت ها در این عرصه استفاده گردد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان هم در ادامه بیان نمود: گنبد علویان بعنوان میراث جهان اسلام از بین پنج اثر معرفی شده کشور انتخاب و به ثبت رسید، این بنای پرارزش به همراه پنج اثر دیگر از کشورمان در جمع آثار میراث جهان اسلام قرار گرفت.
علی مالمیر افزود: سال قبل پرونده پنج اثر "گنبد علویان همدان"، "منظر فرهنگی قلعه الموت"، "مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جام"، "مجموعه تاریخی بسطام" و "منظر فرهنگی ماسوله" با هماهنگی کمیسیون ملی آیسسکو ایران به دبیرخانه این کمیسون ارسال و در نهایت به ثبت رسید.
ایشان در ادامه گریزی هم به پرونده ثبت جهانی منظر تاریخی، شهری هگمتانه تا همدان زد و اظهار داشت: این پرونده تنها گزینه ایران برای ثبت جهانی در سازمان یونسکو است و آثار ارزشمندی همچون گنبد علویان در این منظر تاریخی قرار دارد.
مالمیر خاطرنشان کرد: پرونده ثبت جهانی منظر تاریخی هگمتانه در سازمان یونسکو بعنوان تک سهمیه کشور به استان همدان اختصاص یافته است.
منبع: بن ایر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب