احیای هنرهای سنتی اصفهان راهی برای تقویت مقاومت فرهنگی در دوران حساس
بن ایر: کارشناسان تأکید دارند هنرهای سنتی اصفهان، ستون های اصلی هویت فرهنگی و ابزار مهمی در رویارویی با جنگ نرم و تهدیدهای فرهنگی هستند.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها-کوروش دیباج: هنرهای سنتی، به عنوان بخش جدایی ناپذیر هویت فرهنگی و تاریخی اصفهان، در دوران فعلی که شرایط خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بر کشور حاکم است، بالاتر از هر زمان دیگری نیازمند احیا و حمایت تخصصی اند. در شرایطی که جنگ های نرم و فرهنگی به عنوان جبهه های جدید مقاومت مطرح می شوند، بازسازی و تقویت هنرهای هویتی، خصوصاً در شهرهایی مانند اصفهان، می تواند نقش تعیین کننده ای در حفظ اصالت و پیشرفت تاب آوری فرهنگی ایفا کند.
با توجه به تحولات جهانی و تأثیر رسانه ها و تکنولوژی های جدید بر فرهنگ عامه، هنرهای سنتی اصفهان در معرض خطر کمرنگ شدن و فراموشی قرار دارند. این وضعیت، ضرورت توجه ویژه به این میراث زنده را یادآور می شود که علاوه بر اهمیت هنری، نقش برجسته ی در تحکیم هویت ملی و مقاومت فرهنگی دارد.
در این گزارش، به بررسی چالش ها، ظرفیت ها و راهکارهای احیای هنرهای سنتی اصفهان در قالب جبهه مقاومت فرهنگی پرداخته شده و دیدگاه های کارشناسان و هنرمندان حوزه هنرهای سنتی بصورت مستند و علمی ارائه می شود.
هنرهای سنتی اصفهان؛ نمادهای اصالت و هویت در معرض تهدید
نازنین فراهانی، استاد پژوهش هنر و فرهنگ عامه، در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: «هنرهای سنتی اصفهان نظیر میناکاری، خاتم کاری، قلم زنی و منبت کاری، ریشه در تاریخ چندصدساله این شهر دارند و قسمتی از حافظه فرهنگی و هویت جمعی مردم محسوب می شوند. اما در سالیان اخیر به سبب تغییر سبک زندگی، کاهش حمایت های دولتی و جذب نسل جوان به تکنولوژی های جدید، این هنرها در خطر فراموشی قرار گرفته اند.»
وی اضافه کرد: «این روند، نه فقط به از دست رفتن مهارت ها و دانش فنی منجر شده، بلکه تضعیف هویت فرهنگی نیز را به همراه داشته است. حفظ و احیای این هنرها، به مفهوم نگهداری از ستون های اصلی مقاومت فرهنگی و حفظ پیوندهای تاریخی و اجتماعی است.»
فراهانی اضافه کرد: «برای تقویت هنرهای سنتی، لازم است آموزش و انتقال دانش به نسل جدید با شیوه های نوین و جذاب صورت گیرد و زمینه های اقتصادی و حمایتی مناسب فراهم گردد تا هنرمندان این حوزه بتوانند ادامه دهنده مسیر باشند.»
وی اظهار داشت: «رویکردهای تحلیلی و پژوهشی در عرصه هنرهای سنتی باید به روز و کاربردی باشد تا بتواند سیاستگذاری های اثربخش در عرصه فرهنگی و هنری را شکل دهد.»
مقاومت فرهنگی؛ نقش هنرهای هویتی در تقویت روحیه جمعی
مهدی اسلامی، پژوهشگر و فعال فرهنگی در عرصه مقاومت فرهنگی، اظهار داشت: «جنگ فرهنگی که امروز در جامعه ما جریان دارد، بالاتر از هر چیز بر هویت و باورهای مردم اثرگذار است. هنرهای سنتی به عنوان نمادهای بارز فرهنگ و تاریخ ما، یکی از مهم ترین ابزارهای مقاومت در مقابل هجمه های فرهنگی و تحریف هویت ملی محسوب می شوند.»
وی تاکید کرد: «وقتی هنرهای سنتی حفظ و احیا می شوند، این پیام به جامعه منتقل می شود که فرهنگ ما زنده و پویاست و نمی توان آنرا به سادگی تغییر داد. این امر سبب تقویت روحیه ملی و افزایش مقاومت فرهنگی می شود.»
اسلامی اضافه کرد: «با توجه به شرایط امروز، باید فضای مناسبی برای برگزاری جشنواره ها، نمایشگاه ها و رویدادهای فرهنگی فراهم نمود که بتواند مردم را با هنرهای سنتی بیشتر آشنا کند و نقش این هنرها را در زندگی روزمره برجسته سازد.»
وی اظهار داشت: «حمایت رسانه ها، نهادهای فرهنگی و آموزش و پرورش از هنرهای سنتی می تواند سبب ترویج این هنرها در جامعه و افزایش آگاهی نسل جوان نسبت به هویت فرهنگی شود.»
چالش های اقتصادی و اجتماعی احیای هنرهای سنتی در اصفهان
مریم جلیلی، استاد اقتصاد فرهنگ و صنایع دستی، با تحلیل ابعاد اقتصادی اظهار داشت: «یکی از بزرگ ترین موانع احیای هنرهای سنتی، وضعیت نامطلوب اقتصادی هنرمندان است. فقدان بازارهای پایدار، نوسانات قیمت مواد اولیه و نبود حمایت مالی مستمر موجب کاهش انگیزه و مهاجرت هنرمندان به مشاغل دیگر شده است.»
وی اضافه کرد: «در کنار مسایل اقتصادی، مشکلات اجتماعی مانند کاهش علاقه نسل جوان به یادگیری این هنرها و تغییرات سبک زندگی نیز به کاهش تولید و عرضه محصولات هنری انجامیده است.»
جلیلی اضافه کرد: «راهکارهای نوین مانند ایجاد زمینه های فروش آنلاین، برندینگ صنایع دستی و توسعه گردشگری فرهنگی می تواند به احیای این هنرها کمک نماید و موجب شود هنرمندان به درآمد پایدار دست یابند.»
وی اظهار داشت: «سیاست گذاران باید برنامه های حمایتی جامع طراحی نمایند که هم به جنبه های اقتصادی و هم فرهنگی توجه داشته باشد و شبکه های ارتباطی میان هنرمندان، بازار و مصرف کنندگان را تقویت کند.»
نقش آموزش و فناوری در احیای هنرهای سنتی
فرهاد جهانبخش، پژوهشگر فناوری های فرهنگی و آموزش هنر، اظهار داشت: «آموزش و فناوری دو عامل کلیدی در حفظ و احیای هنرهای سنتی هستند. استفاده از تکنولوژی های جدید می تواند انتقال دانش هنری را تسهیل نماید و با جذب مخاطب جوان، علاقه به این هنرها را افزایش
دهد.»
وی اضافه کرد: «طراحی دوره های آموزش آنلاین، تولید محتواهای تعاملی و استفاده از رسانه های اجتماعی، امکانات جدیدی برای معرفی هنرهای سنتی و آموزش آنها فراهم آورده است.»
جهانبخش تاکید کرد: «همچنین، تلفیق هنرهای سنتی با تکنولوژیهای جدید می تواند آثار نوآورانه ای خلق کند که ضمن حفظ اصالت، جذابیت های تازه ای داشته باشد و بازارهای جدیدی بوجود آورد.»
وی اظهار داشت: «رویکردهای آموزشی باید به شکلی باشد که هم دانش فنی منتقل شود و هم انگیزه و خلاقیت هنرجویان پرورش یابد تا بتوانند در فضای فرهنگی معاصر فعال و اثرگذار باشند.»
هنرهای سنتی اصفهان؛ نگهبانان هویت فرهنگی در حوزه مقاومت
هنرهای سنتی اصفهان نه فقط میراثی از گذشته بلکه عنصری زنده و پویا در جبهه مقاومت فرهنگی امروز به شمار می آیند. احیای این هنرها با رویکرد علمی، اقتصادی و فرهنگی، راهکاری کلیدی برای حفظ هویت، افزایش تاب آوری فرهنگی و رویارویی با تهدیدهای جنگ نرم است.
کارشناسان معتقدند که تحقق این هدف نیازمند همت جمعی، حمایت های مستمر و استفاده از تکنولوژی های جدید در آموزش و عرضه محصولات هنری است. در عین حال، ایجاد بازارهای پایدار، آموزش نسل های جدید و ترویج فرهنگ مقاومت بوسیله هنر، باید در اولویت سیاستهای فرهنگی و اجتماعی قرار گیرد.
منبع: bonair.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب