BonAir
بن ایر

در نشست ایكوم مطرح شد؛

بررسی قانون پشتیبانی از بافت های تاریخی

بررسی قانون پشتیبانی از بافت های تاریخی

به گزارش بن ایر، در نشست بررسی قانون پشتیبانی از بافت های تاریخی در رابطه با این مورد صحبت شد که دستگاههای اجرایی دولتی در این خصوص تکالیفی که به عهده شان بوده را اجرا نکردند یا ناقص انجام دادند.


به گزارش بن ایر به نقل از مهر، نشست قانون پشتیبانی از مرمت و احیای بافت های تاریخی از تصویب تا اجرا توسط ایکوم ایران با حضور کارشناسان حقوقی، میراث فرهنگی در محل ایکوم ایران برگزار گردید. در این جلسه بزرگ نیا مدیرعامل انجمن دوست داران قانونمدار میراث فرهنگی، محمد اسماعیلی عضو هیأت مدیره انجمن و تبار بازرس انجمن و وکیل دادگستری به همراه مرتضی شکوهی کارشناس میراث فرهنگی و مدیرکل حقوقی، پارلمانی و امور مجلس سازمان میراث فرهنگی وقت حضور داشته و سخنران کردند. دلاور بزرگ نیا که مدیرکل پیشین میراث فرهنگی استان مازندران هم بود در این برنامه اظهار داشت: قوانین ما با همین وضعیت موجود خیلی هم بد نیست. قوانینی که داریم عقب مانده و به هم ریخته نیستند. ولی فاصله بسیاری بین جامعه و قوانین وجود دارد. مشکل ما دانستن نیست. نتوانستن است. به رغم نواقصی که وجود دارد همه می دانند مشکل چیست ولی نمی توانیم آنرا تغییر دهیم. دستگاههای اجرایی ما هر کدام خویش را می بینند. بعنوان مثال زمانیکه من در استان مازندران بودم بر سر چشمه سورت با نماینده منابع طبیعی می جنگیدیم. آنها می گفتند برای ماست چرا شما نظر می دهید درحالی که این چشمه، میراث طبیعی است و من وظیفه دارم که حافظ آن باشم. ما باید نسبت به آن فهم مشترک داشته باشیم اما این فهم مشترک وجود نداشت. از این نمونه ها زیاد است یعنی فهم مشترک برای یک اقدام فراملی وجود ندارد و نگاه ها بخشی است. اینها صدمه است. در ادامه احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم ایران اظهار داشت: در گذشته نه چندان دور تمام کنوانسیون ها یا پیمان هایی که در ارتباط با آثار تاریخی بود از تک اثر و محوطه به بافت بعد به منظر تاریخی و فرهنگی و هم اکنون به شهر تاریخی رسیدند. وقتی از بافت تاریخی حرف زده می شود تصور می کنند که بخشی از شهر تاریخی است ولی بخش دیگری از شهر تاریخی نیست پس فرسوده است. درحالی که تاریخی بودن یک جا، میراث ناملموس و فرهنگ است. یک نمونه ملموس بازار رشت است این بازار حوزه تاریخی خویش را دارد اما فاقد بدنه تاریخی است. درحالی که بازار نائین تنها شکل خویش را نگه داشته است. بهترین حالت اینست که این هویت و جریان و بستر با هم باقی مانده باشد. فرسودگی را در مقابل بافت تاریخی قرار می دهند این پژوهشگر اظهار داشت: اگر از من بپرسند تهران شهر تاریخی است یا نه. می گویم هست و همه با هم یک بدنه را می سازند. این شهر شامل آثار تاریخی و قاجار و دوره هایی است که هنوز کشف نشده است. در یک خانواده چند فرزند وجود دارد که هر کدام استعدادی دارند. ولی همه با هم فرزندان شما هستند. بناهای یک بافت هم همینطور است. همه با هم یک بافت را می سازند چه آنکه تاریخی است و چه آنها که تاریخی نیستند. کارشناس میراث فرهنگی بیان نمود: زمانی شهر تهران می تواند رستگاری خویش را داشته باشد که کل شهر تاریخی دیده شود. از کلمه بافت فرسوده را برای شهرها به کار می برند که خطرناک می باشد. فرسودگی را در مقابل بافت تاریخی قرار می دهند. ما چیزی به اسم فرسوده نداریم یا یک بافتی، تاریخی است یا نیست. مرتضی شکوهی کارشناس میراث فرهنگی هم اظهار داشت: اوایل دهه ۹۰ مرکز پژوهشها گزارشی در رابطه با خلاءهای قانونی در حوزه میراث فرهنگی تهیه کرد. تا پیش از این قانون های ۱۳۰۹ و ۱۳۵۲ را داشتیم مباحثی مغفول مانده بود و کارهای کارشناسی انجام شد همچون پرداختن به بافت های تاریخی و فرهنگی. تا آن موقع ادبیات حاکم در دولت ها بافت فرسوده بود تا این که بافت تاریخی در ادبیات حاکمیتی جایگاه پیدا کرد. وی اظهار داشت: تقریبا در سال ۹۳ بعضی از دوستان تلاش کردند با نگاه حمایتی پیش نویسی را تهیه کنند. سال ۹۶ بحث جدی در رابطه با آن شد. بنظر می رسید دولت لایحه برای پشتیبانی از بافت ها بیاورد. اگر دولت آنرا می پذیرفت چند اتفاق خوب می توانست بیفتد. چون همه لوایح از طرح ها قوی تر بوده است. امکانات تخصصی در اختیار دولت می باشد و می تواند زوایای مختلف را ببیند. دولت زیر بار لایحه نرفت و مجلس مجبور شد از راه طرح اقدام نماید. این سبب شد کار کارشناسی ضعیف تری صورت گیرد. ایراداتی به محتوای قانون وارد است که یکی از علل عدم تحقق اهداف قانون می تواند باشد. دستگاه ها نگاه بولدوزری به بافت ها داشتند شکوهی افزود: سال ۹۶ پیش نویس تهیه شد وقتی طرح اعلام گردید جلسات گوناگونی برگزار شد که در میان دستگاههای دولتی سازمان میراث فرهنگی وقت نقش محوری تری داشت. دستگاههای مختلفی در گیر آن بودند. بسیاری از آن دستگاه ها نگاه بولدوزری به بافت ها داشتند. گاهی به قدری مشاجره بالا می گرفت که جلسات تعطیل می شد. وزارت مسکن راحت بود که اینها را بافت فرسوده ببیند چون بودجه آن هم آماده بود. یکی از اشکالات هم عدم تفاهم بین دستگاههای اجرایی در حوزه میراث فرهنگی بود. دو سال طول کشید که این طرح در دستور کار مجلس قرار گرفت. وی اظهار داشت: حدس می زدیم با نظرات متعارض این قانون ایرادات محتوایی داشته باشد. در مجلس نهم این طرح به صحن علنی رسید. به رغم تلاش ها یک رای کم آورد و در مجلس نهم رای نیاورد. در مجلس دهم از نمایندگان خواهش کردیم که آنرا امضا کنند. در مجلس بعدی در سال ۹۸ به تصویب رسید و ابلاغ گردید. یکی از دلایلی که قانون اجرا نشد عدم درک دولت از این مورد بوده است. این مهم ترین مساله است. دستگاه های دولتی تکالیف خویش را اجرا نکردند وی ادامه داد: بعضی از تکالیف برای دستگاه ها مشخص شده که هیچکدام اجرا نکردند. مثلا باید بناهای واجد ارزشی که در اختیار دستگاه ها هست باید هزینه مرمت را در بودجه سنواتی خود لحاظ کند. این تکلیف در برنامه ششم هم آمده است. هیچکدام این کار را نکردند برایشان اهمیت ندارد که چه بلایی سر بناهایی که دارند می آید. به کارگیری افراد غیر متخصص در حوزه میراث فرهنگی از دیگر صدمه هاست. این حوزه همیشه حساس بوده است چون با هویت مردم سروکار دارد. محمد اسماعیلی عضو هیأت مدیره انجمن دوست داران قانونمدار میراث فرهنگی اظهار داشت: این قانون در ۱۷ ماده به تصویب رسیده و ۱۹ تکلیف به عهده دستگاه ها گذاشته است بعضی از این تکالیف به صورت ناقص اجرا شده یا اصلاً اجرا نشده اند. نخستین مطالبه گری ما اجرای ماده ۱۵ است که باید وزارت میراث فرهنگی بافت های تاریخی را شناسایی و در اختیار عموم قرار دهد وقتی این اتفاق بیفتد حساسیت زیاد می شود و به آسانی نمی توان بناها را تخریب کرد. بودجه هم نیاز است. محسن تبار وکیل و حقوقدان هم اظهار داشت: طبق بررسی هایی که انجام دادم مهم ترین چالش بین دیوان عدالت اداری و وزارت میراث فرهنگی در رابطه با مالکان برای خروج آثار تاریخی از لیست میراث ملی است شکایت مالکانی که ملک آنها در حریم آثار تاریخی وجود دارد هم مشکل دیگر است آنها برای ساخت و ساز در حریم آثار مشکل دارند و دیوان همسو با نظر شورای نگهبان حکم خروج این آثار را می دهد و یا حکم ساخت و ساز را به مالکان می دهد درحالی که این چالش سال ها وجود دارد و متأسفانه در اکثر موارد وزارت میراث فرهنگی بازنده است. طرح دعوی برای بافت تاریخی شیراز انجمن دوست داران قانونمدار میراث فرهنگی با عنایت به رسالتی که در نظر گرفته است یکی از اهدافش محافظت از میراث فرهنگی است یکی از روش های رسیدن به این اهداف، دادخواهی در مراجع قانونی می باشد و در نخستین گام مبادرت به طرح دعوی در دیوان عدالت اداری در مورد بافت تاریخی شیراز کرده است. محدوده بافت تاریخی شیراز پیرامون حرم شاهچراغ است و سالهای گذشته با طرح توسعه حرم در معرض صدمه قرار گرفت. پس از ثبت ملی بافت باز هم تخریب ها صورت می گیرد.


منبع:

1402/06/30
13:30:17
5.0 / 5
269
تگهای خبر: آثار تاریخی , تاریخی , تخصصی , دستگاه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۹ بعلاوه ۵